Kalibracja lub wzorcowanie alkomatu – o to jest pytanie

Sebastian Kryczka
Sebastian Kryczka
18.04.2024AKTUALNE

Kalibracja lub wzorcowanie alkomatu – o to jest pytanie

Zakładowa kontrola trzeźwości obejmuje badanie przy użyciu metod niewymagających badania laboratoryjnego. Odbywa się za pomocą urządzenia posiadającego ważny dokument potwierdzający jego kalibrację lub wzorcowanie. Zarówno kalibracja, jak i wzorcowanie urządzeń pomiarowych nie są uregulowane w przepisach prawa pracy. To sprawia, że pracodawcy mogą mieć uzasadnione wątpliwości w tym zakresie. Tym bardziej, że zakładowa kontrola trzeźwości może być przedmiotem kontroli inspektora PIP.

Zakładowa kontrola trzeźwości w żadnym razie nie może wiązać się z pobieraniem krwi od pracowników, ani przez pracodawcę, ani służbę bhp, ani jakąkolwiek inną osobę upoważnioną z poziomu zakładu pracy. Oczywiście wyjątkiem może być kontrola stanu trzeźwości będąca elementem zarządzania bezpieczeństwem pracy w placówce medycznej. Niemniej jednak kontrola zakładowa opiera się na stosowaniu metod niewymagających badania laboratoryjnego, za pomocą urządzenia posiadającego ważny dokument potwierdzający jego kalibrację lub wzorcowanie.

Jeżeli jest to niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników lub innych osób lub ochrony mienia, pracodawca może wprowadzić kontrolę trzeźwości pracowników.

Czym jest kalibracja lub wzorcowanie urządzenia pomiarowego?

Niestety Kodeks pracy nie wyjaśnia, czym jest kalibracja lub wzorcowanie urządzenia pomiarowego. Nie wyjaśnia tego również rozporządzenie Ministra Zdrowia z 16 lutego 2023 r. w sprawie badań na obecność alkoholu lub środków działających podobnie do alkoholu w organizmie pracownika.

Jak przebiega wzorcowanie?

Przyjmuje się, że wzorcowanie polega na sprawdzeniu poprawności działania alkomatu, przez porównanie jego wskazań ze wzorcem. Odbywa się to w taki sposób, że na aparaturze laboratoryjnej ustawia się ściśle określoną dawkę alkoholu np. 0,1 mg/l i następnie dokonuje się pomiaru alkomatem. Próbę pomiarową powtarza się również dla wyższych wartości alkoholu. Wskazania alkomatu zostają porównane ze wzorcem i jeżeli wskazania alkomatu mieszczą się w granicy błędu, wydany zostaje certyfikat wzorcowania.

Na czym polega kalibracja?

Kalibracja jest natomiast czynnością serwisową polegającą przede wszystkim na regulacji urządzenia, w celu uzyskania jak najlepszej dokładności pomiarowej. Sensory zawarte w alkomatach mają tendencje do deregulacji w miarę upływu czasu. W zależności od typu sensora i materiałów, z jakich ów sensor został wykonany, taka kalibracja może być wymagana co kilkadziesiąt, kilkaset lub nawet kilka tysięcy pomiarów. Szczegółowe informacje na temat częstotliwości kalibracji znajdują się w instrukcji obsługi lub na karcie gwarancyjnej każdego alkomatu.

Uwaga!

Wzorcowania nie przeprowadza się w serwisie, tylko w laboratorium akredytowanym przez Polskie Centrum Akredytacji. Jednocześnie należy zauważyć, że wzorcowaniu podlegają jedynie urządzenia wskazujące stężenie alkoholu w wydychanym powietrzu.

Autor: 

Sebastian Kryzka,

Prawnik, ekspert prawa pracy oraz kontroli jego przestrzegania

Autor
Sebastian Kryczka
Absolwent Wydziału Prawa Administracji i Ekonomii (Zakład Prawa Pracy) Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 2002 r. zawodowo zajmuje się problematyką prawa pracy, jak również w zagadnieniami związanymi z działalnością kontrolno-nadzorczą sprawowaną przez Państwową Inspekcję Pracy. Były pracownik merytoryczny Państwowej Inspekcji Pracy, jak również współpracownik Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Ekspert współpracujący z największymi i najbardziej opiniotwórczymi podmiotami w kraju, zajmującymi się problematyką prawa pracy. Autor komentarza do kodeksu pracy, ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, kilkunastu rozporządzeń wykonawczych do kodeksu pracy, jak również kilkuset publikacji poświęconych problematyce prawa pracy oraz bhp. Jako były pracownik PIP posiada bogate doświadczenie w zakresie między innymi poradnictwa, w ramach którego ocenia wątpliwości prawne przez pryzmat zarówno szeroko rozumianego prawa pracy ale i kompetencji kontrolno-nadzorczych inspektorów pracy.