Komisja bhp na granicy obowiązku powołania – czyli, co zrobić z komisją bhp przy zmiennej liczbie zatrudnienia?

Sebastian Kryczka
Sebastian Kryczka
18.05.2023AKTUALNE

Komisja bhp na granicy obowiązku powołania – czyli, co zrobić z komisją bhp przy zmiennej liczbie zatrudnienia?

Pracodawca zatrudniający powyżej 250 pracowników ma obowiązek powołania komisji bhp jako organu doradczego. Niestety przepisy nie rozstrzygają sytuacji, kiedy to rotacja u pracodawcy sprawia, że raz liczba zatrudnia pracowników obligującej do powołania komisji bhp, a raz stan zatrudnienia nie uzasadnia posiadania komisji bhp w zakładzie pracy. Rodzi się zatem pytanie: powoływać, odwoływać komisję bhp? Co na to wszystko inspektor pracy w razie kontroli?

W przeważającej większości przypadków skala obowiązków w zakresie bhp, jaka spoczywa na pracodawcach jest niezależna od wielkości zatrudnienia oraz w formy organizacyjno-prawnej. Oczywiście bywa, że specyfika zakładu wymaga odwołania się nie tylko do ogólnych przepisów bhp, ale również regulacji szczególnych zawartych w dedykowanych rozporządzeniach. Jednak duża część obowiązków ma charakter tożsamy i sprowadza się do wspólnego mianownika jakim jest zapewnienie bezpieczeństwa pracy.

Kiedy pracodawca ma obowiązek powołania komisji bhp w zakładzie pracy?

Jednym z przypadków, kiedy to obowiązki bhp uzależnione są od liczby zatrudnionych jest obowiązek powołania komisji bhp jako organu opiniodawczo-doradczego dla pracodawcy. Tak jak każdy pracodawca ma obowiązek konsultacyjny, tak nie każdy pracodawca ma obowiązek powoływania komisji bhp.

Uwaga!

Pracodawca zatrudniający więcej niż 250 pracowników powołuje komisję bhp. Tym samym pracodawca, który zatrudnia 250 pracowników lub mniej takiego obowiązku nie ma.

Tworzyć i rozwiązywać komisję bhp przy częstej zmianie liczbie zatrudnienia?

W praktyce nie można wykluczyć sytuacji, kiedy pracodawca będzie znajdował się regularnie na granicy obowiązku powołania komisji bhp, np. zatrudniając dodatkowego pracownika do wcześniejszej ogólnej liczby zatrudnionych 250 pracowników. Zawarcie umowy z dodatkową osobą sprawi, że pracodawca powinien przystąpić do tworzenia komisji bhp. Co ciekawe przepisy nie przewidują terminu w jakim komisja bhp powinna być utworzona. Tym bardziej, że nie jest to kwestia organizacyjna przewidziana na jeden dzień, gdyż obligatoryjnym członkiem takiej komisji jest lekarz sprawujący profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami.

Ważne

Uwzględniając powyższe, nawet w przypadku krótkotrwałych umów na czas określony lub na okres próbny, które wiążą się z przekroczeniem stanu zatrudnienia obligującego do powołania komisji bhp, rekomendowanym jest przystąpienie do jej utworzenia.

Nawet w sytuacji, gdy nowo zatrudniona osoba ostatecznie zakończy współpracę zmniejszając liczbę pracowników, warto kontynuować proces powołania komisji bhp, jak również jej funkcjonowania w przypadku, gdy pracodawca znajduje się na granicy ustawowego progu zatrudnienia obligującego do powołania komisji. Taka sytuacja sprawi, że w przypadku kontroli PIP nie będzie podstaw do postawienia zarzutów niewywiązania się z obowiązków, w sytuacji, gdy inspektor na daną chwilę stwierdzi stan zatrudnienia 251 osób, co obliguje do powołania i funkcjonowania komisji bhp.

Ważne

Jeżeli pracodawca powoła komisję bhp, jednak stan zatrudnienia ulegnie zmniejszeniu, nie należy rozwiązywać komisji, jak również zawieszać jej działalności w szczególności, gdy komisja bhp przejęła obowiązek przeprowadzania konsultacji bhp z pracownikami.

Co na powołanie i odwołanie komisji bhp może powiedzieć inspektor pracy?

Inspektor pracy ma możliwość wydania nakazu utworzenia komisji bhp oraz jej funkcjonowania. Jednak nie bardzo ma możliwość wyznaczenia bardzo krótkiego czasu realizacji takiego nakazu. Inspektor powinien wydać nakaz z uwzględnieniem konieczności zaproszenia do komisji lekarza medycyny pracy, jak również przeprowadzenia wyborów do komisji przedstawicieli pracowników.

Zawsze będzie istniała możliwość wynegocjowania z inspektorem dłuższego terminu powołania komisji bhp, w sytuacji, gdy pracodawca wykaże trudności w wyborze przedstawicieli pracowników do komisji, czy w zakresie współpracy z lekarzem sprawującym profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami. Będzie to jednak wiązało się z przesłaniem inspektorowi stosownego pisma uzasadniającego zmianę terminu wydanej wcześniej decyzji nakazującej utworzenie komisji bhp. Pismo takie, jeżeli będzie zawierało sensowną argumentację, spowoduje wydanie nowej decyzji ze zmienionym terminem w zakresie obowiązku utworzenia komisji bhp.

Ważne

Warto pamiętać, że wniosek o zmianę terminu utworzenia komisji bhp powinien zostać do inspektora skierowany zanim upłynie termin powołania komisji wyznaczony przez inspektora w ramach pierwszej decyzji nakazowej.

Autor: 

Sebastian Kryczka

Prawnik, ekspert prawa pracy oraz kontroli jego przestrzegania

Autor
Sebastian Kryczka
Absolwent Wydziału Prawa Administracji i Ekonomii (Zakład Prawa Pracy) Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 2002 r. zawodowo zajmuje się problematyką prawa pracy, jak również w zagadnieniami związanymi z działalnością kontrolno-nadzorczą sprawowaną przez Państwową Inspekcję Pracy. Były pracownik merytoryczny Państwowej Inspekcji Pracy, jak również współpracownik Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Ekspert współpracujący z największymi i najbardziej opiniotwórczymi podmiotami w kraju, zajmującymi się problematyką prawa pracy. Autor komentarza do kodeksu pracy, ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, kilkunastu rozporządzeń wykonawczych do kodeksu pracy, jak również kilkuset publikacji poświęconych problematyce prawa pracy oraz bhp. Jako były pracownik PIP posiada bogate doświadczenie w zakresie między innymi poradnictwa, w ramach którego ocenia wątpliwości prawne przez pryzmat zarówno szeroko rozumianego prawa pracy ale i kompetencji kontrolno-nadzorczych inspektorów pracy.