Kontrole PIP w palcówkach handlowych otwartych w niedzielę – czy inspektor sprawdzi techniczne bezpieczeństwa pracy?

Z przepisów ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy wynika, iż do zadań PIP należy w szczególności kontrola przestrzegania przepisów ustawy z 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni (Dz. U. z 2019 r. poz. 466). Kontrola ta ma być prowadzona w zakresie powierzania pracownikowi lub zatrudnionemu wykonywania pracy w handlu, lub wykonywania czynności związanych z handlem w placówkach handlowych.

PIP już od momentu przeprowadzenia pierwszych kontroli w placówkach handlowych, po wejściu w życie ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta, zwracała uwagę na konieczność doprecyzowania jej zapisów. Główne zastrzeżenia dotyczyły tzw. wyłączeń, czyli wyjątków pozwalających placówkom handlowym prowadzić działalność w dni ustawowo wolne. Najpopularniejszym kluczem stało się przekształcanie placówki handlowej w placówkę handlowo-pocztową.

Jak mówi przysłowie: Polak potrafi. Dowodem tego są nowe inicjatywy zmierzające do wykorzystania niedoskonałych przepisów. Skoro bowiem przepisy są dalej nieszczelne i dają pole manewru, to czemu nie wykorzystać ich na swoją korzyść – w myśl zasady, że co nie jest zabronione, jest dozwolone.

Z ostatnich doniesień medialnych wynika, że placówki handlowe przykładowo były przekształcane ze sklepu w poczekalnię dworca autobusowego lub w czytelnię. Pojawiły się także próby zatrudnienia pracowników w sklepach samoobsługowych. Osoby te teoretycznie nie zajmowały się handlem, jednak ich czynności nadal ściśle wiązały się z procesem sprzedaży towarów.

Zastanówmy się więc, czy inspektor pracy pojawiający się w niedzielę w sklepie ma prawo sprawdzać wyłącznie fakt tego, że sklep jest czyny w niedzielę. Czy jednak kontrola PIP może być rozszerzona przykładowo na kwestie związane z problematyką technicznego bezpieczeństwa pracy?

Można przyjąć, że co do zasady niedzielne kontrole sklepów nie będą nastawiona na problematykę bhp. Jednak gdy taka wizyta w placówce handlowej wykaże jawne naruszenia przepisów bhp, inspektor pracy będzie miał obowiązek zareagować.

Kontrola PIP prowadzenia działalności handlowej w niedzielę może być rozszerzona również o kwestie zatrudniania młodocianych.

Reasumując, trudno oczekiwać od inspektora, że w czasie niedzielnych kontroli PIP w placówkach handlowych będzie przeprowadzał kontrole kompleksowe. Nie jest to czas na przeprowadzanie takich działań. Ponieważ jednak bezpieczeństwo pracy jest kwestią priorytetową, kontrola zakazu handlu w niedzielę może być rozszerzona o kwestie rażącego naruszenia przepisów bhp. Przepisy te muszą być przestrzegane niezależnie od dnia wykonywania obowiązków pracowniczych.