Okulary lub szkła kontaktowe do pracy przy monitorze ekranowym - do kogo należy decyzja?

Sebastian Kryczka
Sebastian Kryczka
22.03.2024AKTUALNE

Okulary lub szkła kontaktowe do pracy przy monitorze ekranowym - do kogo należy decyzja?

Nowe przepisy rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe wskazują, iż pracodawca jest zobowiązany zapewnić pracownikom okulary lub szkła kontaktowe korygujące wzrok, zgodne z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego. Pojawiają się jednak problemy z interpretacją powyższego przepisu. Pracodawcy nie wiedzą, kto powinien decydować ostatecznie o rodzaju korekcji wzroku (okulary czy szkła kontaktowe).

Pejzaż pracy biurowej to z reguły komputerowe stanowiska pracy – a to co najbardziej rzuca się w oczy to oczywiście monitory ekranowe. Zarówno stare konstrukcje typu kineskopowego, wypalające niemalże oczy w porównaniu do monitorów współczesnych, jak również aktualne rozwiązania stanowią wyzwanie dla narządu wzroku. Wielogodzinne wpatrywanie się w ekran tak czy inaczej prowadzi do stopniowej utraty sprawności widzenia. Lekarstwa na to nie ma, podobnie jak na upływ czasu i tym samym postępujący wiek pracowników.

Obowiązki pracodawcy w zakresie profilaktycznej opieki zdrowotnej.

Rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe wskazuje, że pracodawca jest zobowiązany zapewnić pracownikom profilaktyczną opiekę zdrowotną, w zakresie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach. Ponadto pracodawca jest zobowiązany zapewnić pracownikom okulary lub szkła kontaktowe korygujące wzrok, zgodne z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej, o której mowa wyżyj wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego.

Kto ma zadecydować o rodzaju korekcji wzroku do pracy przy monitorze ekranowym?

Dopuszczalne obecnie opcje są zatem dwie – okulary lub szkła kontaktowe korygujące wzrok. Pojawiają się jednak wątpliwości, kto ostatecznie podejmuje decyzję w sprawie jednej albo drugiej formy korekcji wzroku? Czy będzie to:

  • pracodawca kierując się kosztami,

  • pracownik, któremu ma być wygodnie,

  • osoba kierująca pracownikami, która ma obowiązek nadzorować realizację zaleceń lekarskich, która może mieć problem z ustaleniem czy pracownik stosuje korekcję w postaci szkieł kontaktowych?

Przepisy nie są idealnie ostre w tym zakresie. Jednak wynika z nich, że pracodawca jest zobowiązany zapewnić okulary lub szkła kontaktowe korygujące wzrok zgodnie z zaleceniem lekarza. Oznacza to zatem, że zalecenie lekarza nie jest ogólne zaleceniem w zakresie zapewnienia korekcji wzroku, tylko określeniem, która konkretnie forma powinna być zastosowana i o jakich parametrach. Tak więc, ewentualna modyfikacja zalecenia w zakresie danej formy korekcji wzroku byłaby możliwa wyłącznie w porozumieniu z lekarzem, który dane zalecenie wydał. Tym samym nie będzie właściwym postępowaniem wybór formy korekcji wzroku zarówno przez strony stosunku pracy, jak również osobę kierującą pracownikami.

Jakie uprawnienia w zakresie rodzaju korekcji wzroku do pracy przy monitorze ma inspektor PIP?

Ostatnią osobą, która może „decydować” (czyli nie może) w przedmiocie wyboru korekcji narządu wzroku jest inspektor PIP. Nawet, jeżeli pracownik napisze skargę do inspekcji i skarga taka uruchomi postępowanie kontrolne u pracodawcy, w obszarze prawidłowego stosowania przepisów w sprawie BHP na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe, inspektor jest właściwy wyłącznie do zweryfikowania tego czy pracodawca zapewnił korekcję wzroku zgodnie z zaleceniem lekarskim. Inspektor nie ma natomiast możliwości w drodze nakazu administracyjnego wydać pracodawcy dyspozycji w zakresie zapewnienia przykładowo okularów korekcyjnych w miejsce zaleconych soczewek. Taki nakaz nadaje się automatycznie do uchylenia przez okręgowego inspektora pracy, jako nie mający podstawy w obowiązujących w przepisach.

Autor: 

Sebastian Kryczka

prawnik, ekspert prawa pracy oraz kontroli jego przestrzegania

Autor
Sebastian Kryczka
Absolwent Wydziału Prawa Administracji i Ekonomii (Zakład Prawa Pracy) Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 2002 r. zawodowo zajmuje się problematyką prawa pracy, jak również w zagadnieniami związanymi z działalnością kontrolno-nadzorczą sprawowaną przez Państwową Inspekcję Pracy. Były pracownik merytoryczny Państwowej Inspekcji Pracy, jak również współpracownik Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Ekspert współpracujący z największymi i najbardziej opiniotwórczymi podmiotami w kraju, zajmującymi się problematyką prawa pracy. Autor komentarza do kodeksu pracy, ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, kilkunastu rozporządzeń wykonawczych do kodeksu pracy, jak również kilkuset publikacji poświęconych problematyce prawa pracy oraz bhp. Jako były pracownik PIP posiada bogate doświadczenie w zakresie między innymi poradnictwa, w ramach którego ocenia wątpliwości prawne przez pryzmat zarówno szeroko rozumianego prawa pracy ale i kompetencji kontrolno-nadzorczych inspektorów pracy.