Ekran laptopa a zwrot za okulary lub szkła kontaktowe

Sebastian Kryczka
Sebastian Kryczka
21.12.2023AKTUALNE

Ekran laptopa a zwrot za okulary lub szkła kontaktowe

Modyfikacja rozporządzenia w sprawie bhp na stanowiskach wyposażonych w monitor ekranowe w szczególności poprzez rozszerzenie możliwych form korekcji narządu wzroku ożywiła ponownie dyskusję w zakresie zapewniania okularów lub szkieł korygujących wzrok dla pracowników wykonujących pracę przed laptopami. Wątpliwości wynikają z przepisu, który został uzupełniony wprawdzie o dodatkową formę korekcji wzroku - jednak nie odwołuje się bezpośrednio do systemów przenośnych, nie wyposażonych w zewnętrzny monitor ekranowy.

Praca w biurowych warunkach środowiska pracy wiąże się w dużej części z pracą na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe. Monitor taki, a ściślej mówiąc konieczność wpatrywania się w jego ekran to spore wyzwanie dla narządu wzroku pracownika – którego kondycja będzie ulegała stopniowej degradacji.

Jakie obowiązki spoczywają na pracodawcy wobec pracowników pracujących przy monitorze ekranowym?

Z przepisów zmodyfikowanego rozporządzenia w sprawie bhp na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe wynika, że pracodawca musi zapewnić pracownikom profilaktyczną opiekę zdrowotną, w zakresie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach.

Ponadto pracodawca jest zobowiązany zapewnić pracownikom okulary lub szkła kontaktowe korygujące wzrok, zgodne z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej, o której mowa wyżyj wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego.

Kiedy mówimy o pracy przy monitorze ekranowym?

Jak wiadomo część pracowników świadczy pracę na stanowiskach pracy wyposażonych w komputery stacjonarne, które są podpięte pod zewnętrzne monitory ekranowe. Inni wykonują swoje obowiązki z wykorzystaniem niezdefiniowanych systemów przenośnych, pod którymi domyślnie kryją się w szczególności laptopy. Ekran zewnętrznego monitora, jak również laptopa w dużej części przypadków wykorzystuje taką samą technologię wyświetlania obrazu.

Ważne

Co do zasady więc ekran laptopa wpisuje się w formalną definicję monitora ekranowego, którym jest urządzenie do wyświetlania informacji w trybie alfanumerycznym lub graficznym, niezależnie od metody uzyskiwania obrazu.

Z drugiej jednak strony kwestia monitora ekranowego nie może być rozpatrywana w oderwaniu od jego charakterystyki przyjętej w minimalnych wymaganiach bhp oraz ergonomii załączonych do rozporządzenia. Z przepisów jednoznacznie wynika, że monitor ekranowy to urządzenie odrębne, niezależne. Wszystko to powoduje, że mogą pojawić się wątpliwości w zakresie oceny czy pracownik wykorzystujący system przenośny w postaci laptopa obsługuje monitor ekranowy i czy ma prawo do korekcji wzroku - odpowiednio okularów lub szkieł.

Uwaga!

Monitorem ekranowym jest urządzenie do wyświetlania informacji w trybie alfanumerycznym lub graficznym, niezależnie od metody uzyskiwania obrazu. Pracownikiem jest natomiast każda osoba zatrudniona przez pracodawcę w tym praktykant i stażysta, którzy użytkują w czasie pracy monitor ekranowy co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy.

Czy pracownikowi wykonującemu pracę z użyciem laptopa należą się okulary lub szkła kontaktowe?

Odnosząc się do powyższego dylematu należy jednoznacznie przyjąć, że pracownik wykonujący pracę na systemie przenośnym przeznaczonym do użytkowania na danym stanowisku pracy, co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy jest pracownikiem, w myśl definicji rozporządzenia i niezależnie od tego, że ekran laptopa jest zintegrowany z urządzeniem - wykonuje pracę związana z obsługą monitora ekranowego.

Tym samym nie będzie prawidłową sytuacja, w której pracownik wykorzystujący system przenośny podłączony do zewnętrznego monitora będzie miał zapewnione okulary korekcyjne lub szkła kontaktowe, a pracownik wykorzystujący system przenośny wyposażony w podstawkę unoszącą ekran będzie pozbawiony korekcji wzroku.

Reasumując, praca z wykorzystaniem systemu przenośnego w postaci laptopa jest pracą na stanowisku wyposażonym w monitor ekranowy ze wszystkimi tego konsekwencjami wynikającymi z rozporządzenia, również w zakresie profilaktycznej opieki zdrowotnej, oraz uprawnieniem do korekcji wzroku, o ile zostanie ona zalecona przez lekarza przeprowadzającego badanie.

Autor: 

Sebastian Kryczka
prawnik, ekspert prawa pracy
oraz kontroli jego przestrzegania

Autor
Sebastian Kryczka
Absolwent Wydziału Prawa Administracji i Ekonomii (Zakład Prawa Pracy) Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 2002 r. zawodowo zajmuje się problematyką prawa pracy, jak również w zagadnieniami związanymi z działalnością kontrolno-nadzorczą sprawowaną przez Państwową Inspekcję Pracy. Były pracownik merytoryczny Państwowej Inspekcji Pracy, jak również współpracownik Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Ekspert współpracujący z największymi i najbardziej opiniotwórczymi podmiotami w kraju, zajmującymi się problematyką prawa pracy. Autor komentarza do kodeksu pracy, ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, kilkunastu rozporządzeń wykonawczych do kodeksu pracy, jak również kilkuset publikacji poświęconych problematyce prawa pracy oraz bhp. Jako były pracownik PIP posiada bogate doświadczenie w zakresie między innymi poradnictwa, w ramach którego ocenia wątpliwości prawne przez pryzmat zarówno szeroko rozumianego prawa pracy ale i kompetencji kontrolno-nadzorczych inspektorów pracy.