Piwo bezalkoholowe a obowiązek zapewnienia napojów pracownikom

Sebastian Kryczka
Sebastian Kryczka
06.06.2023AKTUALNE

Piwo bezalkoholowe a obowiązek zapewnienia napojów pracownikom

Pracodawca zapewnia pracownikom napoje w ilości zaspokajającej potrzeby pracowników, odpowiednio zimne lub gorące w zależności od warunków wykonywania pracy. Natomiast pracownikom pracującym w warunkach gorącego mikroklimatu, charakteryzującego się wartością wskaźnika obciążenia termicznego (WBGT) powyżej 25oC, trzeba dodatkowo zapewnić napoje wzbogacone w sole mineralne i witaminy. A może by tak zimne piwo bezalkoholowe?

Woda obok tlenu to jeden z podstawowych składników pobieranych z otoczenia przez człowieka. Oczywiście bez wody człowiek przeżyje dłużej niż bez tlenu, jednak brak dostępu do wody stosunkowo szybko prowadzi do zaburzenia funkcjonowaniu organizmu i w konsekwencji do śmierci. Przyjmuje się, że zapewnienie właściwego poziomu nawodnienia to jedna z podstawowych metod ochrony zdrowia zatrudnionych w przypadku pracy w środowisku gorącym. Właściwy poziom nawodnienia to nie tylko zdrowie i bezpieczeństwo, ale również bezpośrednie przełożenie na jakość wykonywanej pracy.

Powyższe rozważania nie są specjalnie niczym odkrywczym zważywszy na to, że woda stanowi nawet około 70% masy ciała człowieka – co jest oczywiście uzależnione od indywidualnego składu ciała, a ściśle mówiąc od proporcji między tkanką mięśniową a tłuszczową. Ta pierwsza ma kilka razy więcej wody niż tkanka tłuszczowa. Nie zmienia to oczywiście faktu, że właściwy poziom nawodnienia jest niezbędny zarówno dla osób szczupłych, ponadprzeciętnie umięśnionych, jak również tych z większym udziałem tkanki tłuszczowej.

Obowiązek zapewnienia pracownikom wody zdatnej do picia i napojów

Tak jak pracodawca ma obowiązek zapewnienia powietrza o właściwej temperaturze, w tym jego właściwej wymiany, tak również ma obowiązek zapewnić wodę zdatną do picia.

Ważne

Z rozporządzenia w sprawie ogólnych przepisów bhp wynika, że pracodawca jest zobowiązany zapewnić wszystkim pracownikom wodę zdatną do picia lub inne napoje, a pracownikom zatrudnionym stale lub okresowo w warunkach szczególnie uciążliwych zapewnić oprócz wody, inne napoje. Ilość, rodzaj i temperatura tych napojów powinny być dostosowane do warunków wykonywania pracy i potrzeb fizjologicznych pracowników.

Szczegółowe zasady zaopatrzenia w napoje pracowników zatrudnionych w warunkach szczególnie uciążliwych określają odrębne przepisy. Te odrębne przepisy to nic innego, jak rozporządzenie Rady Ministrów z 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów.

Uwaga!

Dla każdego woda - w pewnych przypadkach dodatkowo napoje, których rodzaj i temperatura powinny być dostosowane do warunków wykonywania pracy. Pracownicy zatrudnieni w warunkach gorącego mikroklimatu charakteryzującego się wartością wskaźnika obciążenia termicznego (WBGT) powyżej 25oC muszą ponadto otrzymać napoje wzbogacone w sole mineralne i witaminy.

Kłopot obowiązującej regulacji polega na tym, że nie odnosi się ona do tego czym mogą być owe napoje, w tym również te wzbogacone w sole mineralne i witaminy. Rynek oferuje całe spektrum możliwości w zakresie napojów izotonicznych, energetycznych, wszelkiej maści lemoniad, nie mówiąc już o napojach zwanych powszechnie kolorowymi.

Piwo bezalkoholowe jako napój dla pracowników?

A co z piwem bezalkoholowym? Asortyment jest szeroki, a wspólnym mianownikiem wszystkich piw bezalkoholowych jest brak alkoholu. Przyjmujemy tu, że chodzi o piwa całkowicie pozbawione alkoholu, a nie piwa o obniżonej jego zawartości, których nie można kwalifikować w kategoriach napojów bezalkoholowych.

Żaden przepis nie wyłącza bezpośrednio piwa bezalkoholowego z napojów, które mogą być stosowane w procesach pracy. Tym bardziej w sytuacji, gdy są to wersje piwa o działaniu izotonicznym, czyli nawadniającym w ramach czego producent połączył smak piwa z właściwościami napoju izotonicznego. Z drugiej jednak strony dostarczanie pracownikom piwa bezalkoholowego, nawet w opcji najbardziej odpowiadającej ich potrzebom, jako substytutu napoju izotonicznego, może z czasem prowadzić do przejęcia inicjatywy przez pracowników. Mogą oni opacznie zrozumieć intencje pracodawcy i przejść na procentowe odpowiedniki.

Ważne

Co do możliwości wykorzystywania piwa bezalkoholowego jako napoju, o którym mowa w rozporządzeniu w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów warto tę kwestię przedyskutować z lekarzem sprawującym profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami z uwzględnieniem składu oraz właściwości poszczególnych dostępnych na rynku opcji.

Co może powiedzieć inspektor PIP na zapewnianie piwa bezalkoholowego w ramach napoju dla pracowników?

Z całą pewnością, jeżeli pracodawca zapewni pracownikom piwo bezalkoholowe, dodatkowo o działaniu nawadniającym, kontrolujący zakład pracy inspektor pracy nie będzie miał prawa wydać nakazu zakazującego zapewnianie piwa bezalkoholowego. Nakaz taki byłby wydany bez podstawy prawnej. Zatem kwalifikowałby się do uchylenia przed organem drugiej instancji w ramach postępowania odwoławczego.

Autor: 

Sebastian Kryczka

Prawnik, ekspert prawa pracy oraz kontroli jego przestrzegania

Autor
Sebastian Kryczka
Absolwent Wydziału Prawa Administracji i Ekonomii (Zakład Prawa Pracy) Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 2002 r. zawodowo zajmuje się problematyką prawa pracy, jak również w zagadnieniami związanymi z działalnością kontrolno-nadzorczą sprawowaną przez Państwową Inspekcję Pracy. Były pracownik merytoryczny Państwowej Inspekcji Pracy, jak również współpracownik Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Ekspert współpracujący z największymi i najbardziej opiniotwórczymi podmiotami w kraju, zajmującymi się problematyką prawa pracy. Autor komentarza do kodeksu pracy, ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, kilkunastu rozporządzeń wykonawczych do kodeksu pracy, jak również kilkuset publikacji poświęconych problematyce prawa pracy oraz bhp. Jako były pracownik PIP posiada bogate doświadczenie w zakresie między innymi poradnictwa, w ramach którego ocenia wątpliwości prawne przez pryzmat zarówno szeroko rozumianego prawa pracy ale i kompetencji kontrolno-nadzorczych inspektorów pracy.