Praca zdalna poza miejscem zamieszkania – czy to dopuszczalne

Sebastian Kryczka
Sebastian Kryczka
23.03.2021AKTUALNE

Praca zdalna w celu zapobiegania COVID-19 kojarzy się w pierwszej kolejności z wykonywaniem obowiązków pracowniczych w miejscu zamieszkania. Nie ma jednak ograniczeń prawnych wskazujących, aby praca ta musiała być wykonywana tylko w domach czy mieszkaniach pracowników. Zastanówmy się zatem, czy jeżeli pomieszczenie pracy zdalnej nie jest usytuowane w domu lub mieszkaniu pracownika może w nim wykonywać obowiązki większa liczba osób?

Im dłużej trwa stagnacja w zakresie kształtu obowiązujących regulacji dotyczących pracy zdalnej, tym więcej wątpliwości czy i w jakim kształcie ostatecznie praca zdalna zostanie uregulowana. Pojawiają się pytania, czy i kiedy zostanie ona wprowadzona do Kodeksu pracy, na jakich zasadach oraz czy wyprze ostatecznie pracę realizowaną w formie telepracy.

Póki co pracodawcy chcąc polecać wykonywanie pracy zdalnej muszą opierać się na ogólnych przepisach ustawy 2 marca o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. Powyższa ustawa jest od czasu do czasu nowelizowana. Jednak trudno dopatrzyć się nowych regulacji, które odnosiły by się do wątpliwości związany z pracą zdalną.

Zgodnie z art. 3 przywołanej ustawy w celu przeciwdziałania COVID-19 pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie, przez czas oznaczony, pracy określonej w umowie o pracę, poza miejscem jej stałego wykonywania (praca zdalna). Jak już zasygnalizowałem na wstępie, praca zdalna kojarzy się w pierwszej kolejności z pracą wykonywaną w warunkach domowych. Faktycznie usytuowanie stanowiska pracy zdalnej w domu chyba najbardziej wpisuje się w cel pracy zdalnej, jakim jest zapobieganie COVID-19 – pełna izolacja, nie trzeba wychodzić z domu pokonując drogę z domu do pracy oraz pracy do domu. Co jednak w sytuacji gdy część pracowników nie ma warunków technicznych oraz lokalowych do wykonywania pracy zdalnej?

Praca zdalna w pomieszczeniu specjalnie do tego zorganizowanym

Czy pracodawca może w takiej sytuacji zorganizować stanowiska pracy zdalnej w wynajętych pomieszczeniach biurowych usytuowanych poza zakładem pracy?

Odnosząc się do powyższej wątpliwości należy zauważyć, że przepisy o pracy zdalnej nie zawierają obostrzenia, zgodnie z którym praca zdalna mogłoby być wykonywana wyłącznie w miejscu zamieszkania.

Ważne

Z definicji pracy zdalnej wynika, iż praca zdalna praca realizowana jest poza stałym miejscem jej wykonywania.

Jeżeli więc stałym miejscem wykonywania pracy jest siedziba zakładu polecenie pracy zdalnej może dotyczyć zarówno:

  • pracy wykonywanej w domu (zakładając, że pracownik ma warunki techniczne oraz lokalowe), jak również

  • pracy wykonywanej w każdym innym miejscu,

przy zachowaniu celu pracy zdalnej, jakim jest przeciwdziałanie COVID-19.

Uwzględniając powyższe miejscem wykonywania pracy zdalnej jak najbardziej może być wynajęta przez pracodawcę na okres epidemii powierzchnia biurowa znajdująca się poza siedzibą zakładu pracy.

Większa liczba pracowników w jednym miejscu pracy zdalnej

Czy praca zdalna może być wykonywana jednocześnie przez większą liczbę pracowników w wynajętym przez pracodawcę w biurze? Wszystko zależy od wielkości pomieszczenia lub pomieszczeń biurowych. Jeżeli w pomieszczeniach takich można:

  • ulokować komputerowe stanowiska, tak aby spełnione zostały wymagania rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe,

  • między stanowiskami będzie mogła być zachowana bezpieczna odległość – nie mniejsza niż 1,5 metra

można przyjąć, że nie ma problemu z taką organizacją pracy zdalnej. Wówczas tylko wybrani pracownicy będą narażeni na swoje ścisłe towarzystwo, a nie szereg innych osób, z którymi zwykle nie współpracują, a które się przewijają przez zakład pracy.

Zastrzeżenia inspektora pracy do pracy zdalnej poza miejscem zamieszkania

Co w sytuacji gdy do tak zorganizowanego procesu pracy zdalnej zastrzeżenia będzie miał inspektor pracy i wyda nakaz zobowiązujący pracodawcę do skierowania pracowników do pracy w warunkach domowych albo przywrócenia do pracy na terenie zakładu?

Od takiego nakazu będzie można się bardzo skutecznie odwołać do okręgowego inspektora pracy. Należy w taki przypadku wskazać w treści odwołania na brak przepisów zakazujących organizowanie pracy zdalnej w innych miejscach niż mieszkania i domy pracowników.

Autor: 

Sebastian Kryczka

prawnik, ekspert prawa pracy oraz kontroli jego przestrzegania

Autor
Sebastian Kryczka
Absolwent Wydziału Prawa Administracji i Ekonomii (Zakład Prawa Pracy) Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 2002 r. zawodowo zajmuje się problematyką prawa pracy, jak również w zagadnieniami związanymi z działalnością kontrolno-nadzorczą sprawowaną przez Państwową Inspekcję Pracy. Były pracownik merytoryczny Państwowej Inspekcji Pracy, jak również współpracownik Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Ekspert współpracujący z największymi i najbardziej opiniotwórczymi podmiotami w kraju, zajmującymi się problematyką prawa pracy. Autor komentarza do kodeksu pracy, ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, kilkunastu rozporządzeń wykonawczych do kodeksu pracy, jak również kilkuset publikacji poświęconych problematyce prawa pracy oraz bhp. Jako były pracownik PIP posiada bogate doświadczenie w zakresie między innymi poradnictwa, w ramach którego ocenia wątpliwości prawne przez pryzmat zarówno szeroko rozumianego prawa pracy ale i kompetencji kontrolno-nadzorczych inspektorów pracy.