Zalecenia lekarskie dotyczące pracy przy monitorze ekranowym wyłącznie w zakresie wynikającym z rozporządzenia

Problemem zarówno dla pracodawców organizujących prace biurowe, jak i pracowników jest to, że cały czas obowiązuje nieszczęsne rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe. Problem wynika z tego, iż nie jest ono dostosowywane do dynamicznego postępu w zakresie urządzeń stosowanych w procesach pracy.

Pewne jest natomiast to, że obowiązkiem pracodawcy, który zatrudnia pracowników na stanowiskach z monitorami ekranowymi jest zapewnienie profilaktycznej opieki zdrowotnej. Tak jak każdy pracownik, pracownicy wykorzystujący w procesach pracy monitor ekranowe muszą przebrnąć przez badania profilaktyczne. Badania takie realizowane są na podstawie umowy zawartej między pracodawcą a podstawą jednostką służby medycyny pracy oraz polecenia przeprowadzenia badań zwanego skierowaniem na badania.

Skierowanie na badania powinno zawierać w szczególności opis podstawowych czynności oraz czasu ich wykonywania. Jest to istotna informacja w kontekście możliwości otrzymania zalecenia pracy w okularach korygujących wzrok. W praktyce zdarzają się jednak przypadki wydawania zaleceń dodatkowych w zakresie komfortu wzroku. Wśród przykładów można podać:

• zapewnienia warstwy na monitorze błyszczącym zapobiegającej odbiciom światła,

• wyposażenia monitora w filtr światła niebieskiego,

• wyeliminowania monitora wykorzystującego podświetlenie ekranu oparte na zjawisku bardzo szybkiego, niewidocznego dla oka mrugania (PWM).

Rodzi się zatem pytanie, jak przestawia się kwestia legalności takich zaleceń lekarskich podczas badań profilaktycznych. Szczególnie w kwestii obowiązku prawnego ich wykonania przez pracodawców?

Z zaleceniem w zakresie okularów korekcyjnych, co do zasady, dyskusji nie ma. Jeżeli są niezbędne pracodawca powinien je zapewnić. Podobnie zalecenie wyposażenia monitora w warstwę antyodbiciową czy odpowiedni filtr. Zarówno jedno jak i drugie zalecenie wynika z rozporządzenia w sprawie bhp na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe.

W rozporządzeniu nie ma jednak mowy o dodatkowych filtrach, np. w zakresie redukcji światła niebieskiego czy zapewnienia monitora, który nie wykorzystuje zjawiska PWM (Pulse Width Modulation). Uwzględniając powyższe, dodatkowe wspomniane zalecenia nie mając oparcia obowiązujących przepisach i nie muszą być przez pracodawców respektowane. Należy je traktować w kategoriach rekomendacji.

Dopiero w sytuacji gdy ukaże się nowe rozporządzenie i będzie ono zawierało szczegółową specyfikację monitorów w zakresie przykładowo korekty migotania ekranu czy światła niebieskiego, nie można będzie wykluczyć, że lekarz który poweźmie od pracownika informację, iż monitor nie spełnia wymogów minimalnych, wyda zalecenie zapewnienia właściwego monitora w celu zapewnienia właściwej ochrony narządu wzroku. Wówczas będzie to niezależne zalecenie od okularów korygujących wzrok.