5 wskazówek, jak pomóc pracownikowi z depresją, jak wspierać pracownika (nie tylko) w Dniu Walki z Depresją.

Chociaż prowadzone są kampanie informacyjne na temat depresji, jej przyczyn i skutków, ale także świadomości, jak istotne jest wsparcie osób dotkniętych tym schorzeniem, to nadal w instytucjach czy firmach – zwłaszcza tych, gdzie problemy zdrowia psychicznego są wciąż tematem pomijanym – pracownik doświadczający stanów depresyjnych może być uznany za osobę sprawiającą problemy, której „nie chce się pracować”. Tymczasem pracownik chorujący z powodu depresji (depresja to choroba), nie znajdujący zrozumienia u pracodawcy i współpracowników, coraz trudniej znosi stan wykluczenia. Dlatego najczęściej decyduje się na zwolnienie lekarskie, które może trwać – o ile wystawi je lekarz psychiatra – do maksymalnie 182 dni. W uzasadnionych przypadkach pracownik może skorzystać dodatkowo ze świadczenia rehabilitacyjnego, co w praktyce oznacza, że zatrudniony może być poza pracą nawet rok. Jak zatem pomóc pracownikowi z depresją, jak wspierać pracownika? Warto o tym rozmawiać, szczególnie z uwagi na zbliżający się 23 lutego - Ogólnopolski Dzień Walki z Depresją.

W myśl zasady „lepiej zapobiegać niż leczyć” warto zadbać o stworzenie przyjaznego, wspierającego środowiska pracy, m.in. poprzez budowanie empatycznych zespołów pracowniczych, opartych na otwartości, szczerości i zaufaniu. Bo osoby doświadczające depresji szczególnie potrzebują zrozumienia i wsparcia dla swojego problemu zdrowotnego, ale poza tym także – akceptacji i traktowania na równi z innymi pracownikami. Tym bardziej, że depresja – w większości przypadków – nie wymaga koniecznej hospitalizacji. Psychoterapia i farmakoterapia stosowane w leczeniu depresji przynoszą lepsze efekty, gdy pacjent prowadzi zdrowy tryb życia. Istotne jest jednak, by środowisko pracy, warunki pracy były przyjazne osobom z emocjonalnymi wyzwaniami zdrowotnymi, wspierające i życzliwe dla pracowników w trudnych chwilach.

Ciekawym pomysłem na stworzenie przyjaznego, wspierającego i życzliwego miejsca pracy może być przeprowadzenie wśród wszystkich pracowników anonimowej ankiety na temat oczekiwań, wobec pracodawcy, w przypadku diagnozy depresji - u siebie, wśród koleżanek i kolegów, ale także rodziny lub przyjaciół. Zagadnienia w ankiecie – w formie pytań otwartych – powinny dotyczyć wyzwań, z którymi mogą mierzyć się osoby chore na depresję i praktycznych możliwości przeciwdziałania wykluczeniu. Do opracowania pytań ankietowych warto zaprosić psychologa, ale również osoby, które z powodu depresji doświadczyły, lub obawiają się, wykluczenia z zespołu pracowniczego.

Wyniki ankiety mogą posłużyć do stworzenia nieformalnych zasad wsparcia i zaangażowania współpracowników w proces zdrowienia. Zadaniem szefów poszczególnych zespołów pracowniczych powinno być stworzenie polityki otwartych drzwi. Chodzi o to, by każdy pracownik, nie tylko ten, który zmaga się z objawami i skutkami depresji, miał możliwość przyjścia do szefa i rozmowy na temat zdrowia psychicznego, również o swoich problemach, wynikających ze złego samopoczucia. Istotne jest przekazanie informacji, by szef miał możliwość reakcji, poprzez np. umożliwienie pracy zdalnej lub okresowe wyrażenie zgody na elastyczne godzin pracy, czasowe zmniejszenie obciążenia obowiązkami zawodowymi, ale również wsparcie ze strony zespołu w przypadku trudności, w wykonywaniu obowiązków. Najważniejsza jest szczerość, otwartość i komunikatywność w relacjach z szefem. Te cechy sprawdzają się również w przypadku całego zespołu pracowniczego i – co ważne – dotyczą wszystkich zatrudnionych, działając w dwie strony.

Warto poznać 5 wybranych, kluczowych zasad, które pomogą zapewnić pracownikom z depresją komfort i dobre samopoczucie:

1) Bezwarunkowe wsparcie ze strony przełożonego i zespołu pracowników – pozwoli osobie z depresją na doświadczenie poczucia bezpieczeństwa w miejscu pracy, tak istotnego z punktu widzenia konieczności radzenia sobie z wyzwaniami, jakie stawia przed pracownikiem choroba przewlekła, a taką jest depresja.

2) Możliwość udziału w cyklicznych szkoleniach i warsztatach z efektywnej komunikacji oraz nauki kontrolowania i ograniczania długotrwałego stresu, ze szczególnym uwzględnieniem treningu uważności – to propozycja dla całego zespołu, jednak przykładowy trening uważności doskonale sprawdza się w przypadku pracowników z depresją.

3) Stworzenie „pokoju ciszy i odpoczynku” (well-being room) – miejsce, gdzie pracownik może „zebrać myśli”, zdrzemnąć się, wykonać kilka ćwiczeń rozluźniających, oddechowych – aktywność fizyczna, nawet krótkotrwała ma istotne znaczenie nie tylko dla efektywności pracy, ale również dla osób doświadczających zaburzeń zdrowia psychicznego, w tym depresji.

4) Inwestowanie w sprawiedliwy rozwój pracowników – wysyłanie na szkolenia, studia podyplomowe, krótkie delegacje – to konkretny sposób doceniania każdego zatrudnionego, a w przypadku osób doświadczających depresji wyjazd w delegację czy udział w szkoleniu zdecydowanie ma wpływ nie tylko na lepsze samopoczucie pracownika, ale również na fakt, że jest w zespole ważny i ceniony, pomimo okresowych wyzwań zdrowotnych

5) Prawo do gorszego samopoczucia, do gorszego dnia – w przypadku osób z depresją gorsze, słabsze emocjonalnie dni, mogą być częstsze niż w przypadku pracowników nie mających zaburzeń zdrowia psychicznego – informacja o gorszym samopoczuciu jest jak najbardziej ok, ale konieczne jest jej przekazanie przełożonemu.