Aż 209 pracowników poniosło śmierć na skutek wypadku przy pracy w 2018 r.

Choć najnowsze dane o wypadkach przy pracy za rok 2018 mówią o spadku liczby poszkodowanych w porównaniu z 2017 r., o ponad 4,5%, to nie ma zbytnich powodów do radości. Jak podaje Główny Urząd Statystyczny w 2018 r. w wypadkach przy pracy liczba wszystkich poszkodowanych, zgłoszonych na formularzu Z-KW Statystyczna karta wypadku, wyniosła ogółem 84304 osób.

W liczbie tej aż:

• 209 osób poniosło śmierć na skutek wypadku przy pracy
• 517 osób doznało ciężkich obrażeń ciała.

To nadal ogromna liczba ludzi i ludzkich tragedii. Nie wspominając oczywiście o kosztach związanych z taką liczbą wypadków przy pracy.   

Nadal najsłabszym ogniwem w procedurze działań zapobiegawczych wypadkom przy pracy jest człowiek, pracownik. Według GUS najczęstszą przyczyną wypadków przy pracy było, tak jak w latach poprzednich, nieprawidłowe zachowanie się pracownika. Z tego właśnie powodu zdarzyło się ponad 60 % wszystkich wypadków przy pracy w ubiegłym roku.

Wśród pozostałych przyczyn wypadków przy pracy wymienić możemy:

• niewłaściwy stan czynnika materialnego – 8,5% wypadków,
• brak lub niewłaściwe posługiwanie się czynnikiem materialnym – 7,2%,
• niewłaściwe samowolne zachowanie się pracownika – 6,7%,
• niewłaściwa organizacja stanowiska pracy – 5,4%,
• inne przyczyny – 4,3%
• niewłaściwa organizacja pracy – 4,1%,
• nieużywanie sprzętu ochronnego –  1,6%,
• niewłaściwy stan psychofizyczny pracownika – 1,4%.

Zatem to na tych elementach należy skupić działania zapobiegające wypadkom przy pracy. W kształtowaniu prawidłowych zachowań pracownika ogromną rolę odgrywa szkolenie bhp – szczególnie instruktaż stanowiskowy. Oczywiście kształtowanie kultury bezpieczeństwa wśród pracowników również znacząco wpływa na ich postawę i zachowanie. Wzmożenie tych działań może przyczynić się do zmniejszenia liczby wypadków przy pracy. Oczywiście nie należy zapominać o pozostałych przyczynach wypadków. Większość z nich można usunąć. W tym przypadku w dużej mierze zależeć będzie to od samych pracodawców (np. stan czynnika materialnego, organizacja stanowiska pracy i samej pracy). Jednak po przeanalizowaniu kosztów wypadków może okazać się, że poczynienie nakładów na te elementy, może być korzystnym, tańszym rozwiązaniem.

Skoro pracownik i jego zachowanie jest najczęstszą przyczyną wypadku  warto sprawdzić również co poszkodowani pracownicy robili w chwili wypadku.

Według danych GUS większość pracowników w chwili wypadku była w ruchu i operowała przedmiotami i zajmowała się transportem ręcznym. 

Wśród czynności najczęściej wykonywanych w chwili wypadku wskazać można:

• poruszanie się – 35,8%,
• operowanie przedmiotami – 17,5%,
• transport ręczny – 15,1%,
• pracę z narzędziami ręcznymi – 12,7 %,
• obsługiwanie maszyn – 9,4%,
• kierowanie, jazda środkami transportu – 6,6%.

Natomiast dominującą grupą wydarzeń powodujących powstanie urazów u osoby poszkodowanej było zderzenie z nieruchomym obiektem lub uderzenie w taki obiekt (30,7% wszystkich wydarzeń) Pracownicy doznawali urazów również w wyniku:

• zderzenia z/uderzenia w obiekt w ruchu (21,6% wszystkich wypadków);
• kontaktu z przedmiotem ostrym, szorstkim czy chropowatym (19,1% wypadków);
• obciążeń psychicznych lub fizycznych (15%);
• uwięzienie/zmiażdżenie (7,1%).

Proszę zwrócić uwagę, że w przypadku ponad 14% wypadków przy pracy obciążenie psychiczne lub fizyczne było wydarzeniem powodującym uraz. To wskazuje jak ważne jest branie pod uwagę zagrożeń psychofizycznych podczas oceny ryzyka na danym stanowisku pracy.

Niestety nadal nic się nie zmienia i nic nie poprawia jeżeli chodzi o branże najbardziej wypadkowe. Tak jak w latach poprzednich w pierwszej piątce branż o największej liczbie wypadków przy pracy w 2018 r. znalazły się:

1. Przetwórstwo przemysłowe (28669 wypadków ogółem, w tym aż 45 wypadków śmiertelnych i 240 ciężkich) – tu najwięcej wypadków miało miejsce przy:

a)          produkcji artykułów spożywczych – 4691 wypadków ogółem, w tym 5 wypadków śmiertelnych i 38 ciężkich,

b)          produkcji wyrobów z metali – 4137 wypadków ogółem, w tym 6 wypadków śmiertelnych i 37 ciężkich,

c)          produkcji wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych – 2688 wypadków ogółem, w tym 1 wypadek śmiertelny i 18 wypadków ciężkich,

d)          produkcji pojazdów samochodowych, przyczep i naczep – 2233 wypadki ogółem, w tym 2 wypadki śmiertelne i 8 ciężkich,

e)          produkcji mebli – 2210 wypadków ogółem, w tym 16 ciężkich,

f)           produkcji maszyn i urządzeń – 1738 wypadków ogółem, w tym 2 wypadki śmiertelne i 16 wypadków ciężkich,

g)          produkcji wyrobów z drewna, korka, słomy i wikliny – 1607 wypadków ogółem, w tym 5 wypadków śmiertelnych i 35 ciężkich.

1. Handel; naprawa pojazdów samochodowych (10906 wypadków ogółem, w tym 17 wypadków śmiertelnych i 41 ciężkich).
2. Opieka zdrowotna i pomoc społeczna (8858 wypadków ogółem, w tym 3 wypadki śmiertelne i 7 ciężkich).
3. Transport i gospodarka magazynowa (6885 wypadków ogółem, w tym aż 33 wypadki śmiertelne i 23 ciężkie).
4. Budownictwo (5247 wypadków ogółem, w tym aż 48 wypadków śmiertelnych i 84 ciężkie).

Niestety choć w ubiegłym roku liczba wypadków przy pracy miała tendencję spadkową (było ich mniej niż w 2017 r.), to nadal dane są zatrważające – ponad 200 ofiar śmiertelnych i ponad 500 osób ciężko poszkodowanych. Statystyki te obnażają również niski stopień skuteczności działań zapobiegających wypadkom przy pracy, skoro co roku te same branże znajdują się w czołówce najbardziej wypadkowych. Wyciągnijmy zatem wnioski z powyższych danych i szukajmy skutecznych sposobów zapobiegania wypadkom przy pracy.