Rada Ochrony Pracy opowiedziała się za zmianą przepisów w zakresie szkoleń bhp.

Jak wynika z danych zebranych przez Centralny Instytut Ochrony Pracy oraz z kontroli przeprowadzonych przez Państwową Inspekcję Pracy jakość szkoleń bhp w naszym kraju pozostawia wiele do życzenia. Pracodawcy niestety nie przywiązują należytej wagi do organizowania odpowiedniej jakości szkoleń bhp. Interesuje ich głównie sam fakt ich przeprowadzenia i skompletowania odpowiedniej dokumentacji to potwierdzającej. Natomiast możliwość ingerowania inspektorów pracy w jakość szkoleń jest ograniczona. Nie ma bowiem obowiązku dołączania, do dokumentacji potwierdzającej odbycie przez pracownika szkolenia bhp, programów szkoleń i kwalifikacji wykładowców. Najczęściej jest tylko zaświadczenie ze szkolenie się odbyło. Choć wiele jednostek organizacyjnych prowadzących szkolenia bhp jednak programy szkoleń przekazuje pracodawcy.

Oprócz tego, że jakość szkoleń bhp jest niska, pracodawcy mają trudność z również z terminowym ich przeprowadzaniem. Ponadto pracodawcy nie dotrzymują także terminów prowadzenia badań osób wykonujących prace szczególnie niebezpieczne.

Zdaniem PIP niewłaściwe przygotowanie pracowników do pracy stało się jedną z przyczyn ponad tysiąca wypadków przy pracy (w latach 2017,2018 i 2019), w których wyniku ponad 173 osoby poniosły śmierć, a 484 doznało ciężkich obrażeń.

W kwestii jakości szkoleń bhp wypowiedział się również Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy. Instytucja ta zwróciła uwagę na problemy związane z funkcjonowaniem systemu szkoleń w zakresie bhp. Należą do nich m.in.:

• brak ustalonych standardów nauczania na studiach podyplomowych w zakresie BHP,

• brak jasno określonych minimalnych wymagań dla jednostek edukacyjnych,

• niewystarczające kompetencje i doświadczenie zawodowe wykładowców i trenerów prowadzących szkolenia BHP oraz brak okresowych weryfikacji tych kompetencji,

• powierzenie szkoleń i nadzoru nad ich przeprowadzeniem pracodawcy,

• niedostawanie ramowych programów edukacji w zakresie bhp, określonych w przepisach, do potrzeb wynikających ze zmian na rynku pracy,

• dopuszczenie prawem realizacji szkolenia bhp w formie tzw. samokształcenia kierowanego, niezapewniającego, ani odpowiedniej jakości szkolenia, ani bezpośredniego kontaktu z osoby szkolonej z instruktorem nawet podczas egzaminowania.

CIOP negatywnie ocenił również zniesienie obowiązku przeprowadzenia okresowych badań BHP dla części pracowników administracyjno-biurowych.

Według CIOP-BIP niski poziom kształcenia w zakresie BHP, nie uświadamia pracodawcom znaczenia tej problematyki dla skutecznego zarządzania ich firmami, a pracownikom dla ochrony ich zdrowia i życia. Wpływa to na wciąż rosnącą liczbę wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

Mając to na uwadze Rada Ochrony Pracy uznała za konieczne podjęcie kroków mających na celu:

• określenie w przepisach prawnych standardów nauczania i efektów kształcenia, jakie muszą być osiągnięte w wyniku realizacji studiów podyplomowych w zakresie bhp,

• określenie zasad funkcjonowania jednostek prowadzących działalność szkoleniową w ramach systemu oceny zgodności oraz wprowadzenie obligatoryjnej certyfikacji ich kompetencji,

• uszczegółowienie przepisów prawnych dotyczących realizacji szkolenia bhp w formie "samokształcenia kierowanego" tak, aby co najmniej część szkolenia oraz egzamin końcowy wymagały bezpośredniego kontaktu wykładowców i osób szkolonych,

• weryfikację ramowych programów szkoleń okresowych w celu dostosowania ich do zmieniających się potrzeb,

• promowanie systemów oceny i nadzorowania kompetencji wykładowców i jednostek edukacyjnych w dziedzinie BHP.

Warto zauważyć, że nie są to nowe postulaty. Przedstawione wnioski i propozycje zmian są bardzo zbliżone do tych z 2016 r. Kiedy to również ROP, po wysłuchaniu raportów PIP i CIOP, podjęła postulowała o zmiany przepisach w zakresie szkoleń bhp.

Opr. Red.