Stres w miejscach pracy nadal obecny – dostrzega go PIP podczas kontroli i ROP, ale nie pracodawcy.

Jak wynika z danych Państwowej Inspekcja Pracy oraz Centralnego Instytutu Ochrony Pracy - Państwowego Instytutu Badawczego niestety wielu pracodawców nie zdaje sobie zaprawy z tego jak ogromny wpływ na jego pracowników i samą firmę ma stres występujący w miejscach pracy. Doświadczanie stresu zawodowego przez pracowników przynosi konsekwencje ekonomiczne dla firm związane z m.in.:

• zastępstwami podczas nieobecności pracowników  (50-60% absencji jest spowodowanych stresem);
• kosztami wypadków przy pracy (60-80% wypadków przy pracy jest wynikiem doświadczania stresu przez poszkodowanego);
• spadkiem efektywności wykonywanych obowiązków,
• spadkiem jakości świadczonej pracy
• mniejszym przywiązaniem do przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,
• wzmożonymi pomyłkami.

Oczywiście krótkotrwałe odczuwanie stresu nie musi być groźne, może wpływać na organizm  wręcz mobilizująco. Jednak stres, który przez długi czas towarzyszy pracownikowi może mieć daleko posunięte skutki dla jego indywidualnego stanu zdrowia, jak i dla dobrostanu zakładu pracy.

Jak się okazuje stres w miejscu pracy dotyczy aż 50-70% pracowników. Jego wzrost związany jest najczęściej z:

• niepewnością pracy,
• krótkoterminowymi umowami o pracę,
• intensywnością pracy,
• niejasnością roli zawodowej,
• brakiem możliwości wpływania na swoją pracę,
• brakiem wsparcia społecznego,
• narażeniem na niepożądane zachowania w pracy oraz
• digitalizacją procesów pracy.

Na stres związany z pracą narażeni są wszyscy pracownicy. Jednak są grupy szczególnego ryzyka, na które warto zwrócić wzmożoną uwagę. Należą do nich:

• osoby młode oraz w podeszłym wieku;
• osoby o krótkim stażu pracy w danej firmie, również podejmujące swoje pierwsze zatrudnienie;
• osoby, których predyspozycje, wiedza, umiejętności i doświadczenie zawodowe są niewielkie lub niedostosowane do wykonywanych obowiązków;
• osoby wrażliwe;
• osoby dominujące, dążące do osiągnięć, rywalizujące, działające w pośpiechu, niecierpliwe;
• osoby doświadczającego problemów i trudności poza pracą.

Jak podkreślono na posiedzeniu ROP, niepokojące jest to, że tylko w mniej niż połowie przedsiębiorstw wiedza o tym, jak kontrolować stres w pracy jest wystarczająca. Informacje o włączeniu zagrożeń psychospołecznych w ocenę ryzyka zawodowego w ponad połowie przedsiębiorstw uznano za niedostateczne.

ROP w swoim stanowisku uznała, że:

1. Konieczne jest dalsze kontynuowanie systematycznych kontroli przedsiębiorstw przez PIP pod kontem przestrzegania w nich przepisów Kodeksu pracy dotyczących zagrożeń psychospołecznych w tym przeciwdziałania mobbingowi, przestrzegania czasu pracy i informowania pracowników o zapobieganiu takim zagrożeniom.

1. Kontynuować należy również, szkolenia dla pracodawców z zakresu przeciwdziałania stresowi, w tym mobbingowi w pracy. Prowadzą je PIP i certyfikowane ośrodki szkoleniowe.
2. Niezbędne jest stałe monitorowanie dynamicznie zmieniających się zjawisk na rynku pracy pod kątem pojawiania się nowych zagrożeń psychospołecznych i ich wpływu na samopoczucie i zdrowie pracowników.
3. Potrzebna jest także ewaluacja konkretnych rozwiązań zmierzających do ograniczenia zjawiska stresu w pracy przez instytuty badawcze.
4. Trzeba wspierać partnerów społecznych w skuteczniejszym włączaniu na polskim rynku pracy europejskich porozumień dotyczących stresu, przemocy i nękania w pracy oraz aktywnego starzenia się i solidarności międzypokoleniowej.

Zasadniczym przesłaniem dla pracodawców i pracowników służy bhp płynącym z tego stanowiska ROP jest konieczność uwzględniania czynników psychospołecznych (stresu) w ocenie ryzyka zawodowego na wszystkich stanowiskach pracy w firmach. Ważne jest również podejmowanie działań profilaktycznych lub naprawczych, eliminujących szkodliwe i uciążliwe elementy stresogenne, bądź ograniczających ich siłę oddziaływania.

Opr. red.

Źródło: ROP