Kontrola PIP a odpowiednie środki ochrony

Sebastian Kryczka
Sebastian Kryczka
29.06.2020AKTUALNE

Od 22 czerwca 2020 r. zgodnie z zapowiedzią Głównego Inspektora Pracy inspektorzy PIP wznowili działania kontrolne i nadzorcze w pełnym zakresie. Warto pamiętać, że stosowany przez pracodawców reżim sanitarny, wynikający z przepisów powszechnie obowiązujących w czasie epidemii COVID-19, to tylko część środków zapobiegawczych. Inspektorzy pracy mają bowiem obowiązek stosowania konkretnych środków ochrony indywidualnej, w zależności występującego w zakładzie ryzyka narażenia na wirus SARS-CoV-2.

Mija tydzień od kiedy GIP zobowiązał inspektorów pracy do wykonywania ich podstawowych ustawowych zadań, jakimi są kontrole i wynikające z nich działania nadzorcze. Po trzech miesiącach pracy zdalnej inspektorzy muszą zmierzyć się nie tylko z dużą liczbą skarg i interwencji, ale również realizacją rocznego planu kontroli oraz niewidzialnym zagrożeniem jakim jest koronawirus. Na chwilę obecną na stronie internetowej PIP na próżno szukać jakichkolwiek informacji o wstępnych wynikach kontroli w zakładach pracy po wznowieniu działalności przez urząd. A szkoda, ponieważ informacje te, w szczególności w zakresie stwierdzonych nieprawidłowości, mogą okazać się bardzo przydatne dla pozostałych pracodawców w celu zapewnienia właściwych warunków pracy w okresie epidemii COVID-19 oraz związanego z tym reżimu sanitarnego.

W czasie epidemii pracodawcy mają obowiązek nie tylko przestrzegać i gwarantować zatrudnionym warunki pracy wynikające z przepisów bhp ale również podejmować właściwe działania organizacyjne zmierzające do ograniczenia narażenia na koronawirus wynikające z nakazów oraz zakazów, których źródłem są zmieniające się rozporządzenia. Obowiązujące u pracodawcy procedury dotyczące utrzymania reżimu sanitarnego powinny być zgodnie z wytycznymi Głównego Inspektora Pracy oraz Głównego Inspektora Sanitarnego, weryfikowane w ramach kontaktu telefonicznego realizowanego przez inspektora pracy. Korzyść dla pracodawcy z takiej weryfikacji jest podwójna:

  1. uzyska w ten sposób informacje, że zakład znajduje się „na cenzurowanym” i w krótkim czasie należy spodziewać się wizyty inspektora,

  2. zyska chwilę na przygotowanie się do kontroli – w szczególności usunięcie tych najbardziej widocznych i rażących nieprawidłowości.

W jakie środki ochrony misi być wyposażony inspektor PIP w czasie kontroli?

Niestety przekazanie inspektorowi pracy telefonicznej informacji o przypadkach ognisk narażenia na SARS-CoV-2 nie spowoduje, iż inspektor odstąpi od kontroli. Kontrola z dużym prawdopodobieństwem się odbędzie. Może się jednak okazać, że zamiast inspektora dzwoniącego, który przykładowo z racji wieku był w grupie ryzyka, przyjdzie jego młodszy kolega lub koleżanka.

W przypadku kontroli w zakładach, w których występują ogniska narażenia na SARS-CoV-2 (tzw. zakłady wysokiego ryzyka): do dyspozycji inspektorów GIP przewidział następujące środki ochrony indywidualnej:

  • półmaska filtrująca FFP2 lub FFP3 lub równoważne,

  • osłona twarzy lub okulary ochronne z osłonką boczną,

  • całotworzywowe rękawice jednorazowe,

  • kombinezon spełniający wymagania w zakresie odporności na przenikanie rozpylonej cieczy dla konstrukcji typu 4 oraz posiadający odporność na przenikanie skażonych cieczy pod wpływem ciśnienia hydrostatycznego.

Nie każdy zakład pracy kontrolowany przez inspektora jest zakładem podwyższonego ryzyka.

W przypadku kontroli zakładów bez dowodów lub podejrzenia infekcji/zakażeń SARS-CoV-2 stosowanie mają być następujące środki zabezpieczające przed rozprzestrzenianiem się COVID-19:

  • stosowanie podstawowych zasad higieny – częste mycie rąk,

  • środki do dezynfekcji rąk na bazie alkoholu min. 60%,

  • całotworzywowe rękawice jednorazowe,

  • ochrona dróg oddechowych maską medyczną lub półmaską filtrującą FFP1 (lub w razie potrzeby wyższej klasy ochronności),

  • osłona twarzy – przyłbica.

Uwzględniając powyższe, w czasie kontroli inspektor powinien respektować obowiązujące u pracodawcy ograniczenia i obowiązki związane z zapobieganiem rozprzestrzenianiu się SARS-CoV-2 jak również stosować wskazane wyżej środki ochrony indywidualnej.

Czy bark środków ochrony uniemożliwia kontrole inspektora PIP w zakładzie?

Co jednak w sytuacji gdy inspektor pracy ustali przykładowo, iż zakład znajduje się w grupie wysokiego ryzyka, a następnie stawi się na kontrolę bez wspomnianych wyżej środków ochrony indywidualnej, czy w takim przypadku istnieje możliwość uniemożliwienia mu podjęcia czynności kontrolnych?

Odpowiedź na powyższe pytanie jest problematyczna, w szczególności mając na względzie fakt, iż uniemożliwienie realizacji czynności kontrolnych może być uznane za wykroczenie lub przestępstwo. Z drugiej jednak strony reżim sanitarny podczas kontroli PIP ma w obecnym czasie charakter dwustronny – musi zabezpieczać zarówno inspektora pracy przed zakładem, jak również zakład przed inspektorem.

W sytuacji zatem gdy inspektor zjawiłby się bez wymaganych środków ochrony indywidualnej warto niezwłocznie skontaktować się z właściwym miejscowo okręgowym inspektoratem pracy w celu ustalenia na ile działania inspektora są zgodne z obowiązującymi aktualnie wytycznymi w zakresie reżimu sanitarnego obowiązującego podczas kontroli.

Autor: 

Sebastian Kryczka

prawnik, ekspert prawa pracy oraz kontroli jego przestrzegania

Autor
Sebastian Kryczka
Absolwent Wydziału Prawa Administracji i Ekonomii (Zakład Prawa Pracy) Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 2002 r. zawodowo zajmuje się problematyką prawa pracy, jak również w zagadnieniami związanymi z działalnością kontrolno-nadzorczą sprawowaną przez Państwową Inspekcję Pracy. Były pracownik merytoryczny Państwowej Inspekcji Pracy, jak również współpracownik Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Ekspert współpracujący z największymi i najbardziej opiniotwórczymi podmiotami w kraju, zajmującymi się problematyką prawa pracy. Autor komentarza do kodeksu pracy, ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, kilkunastu rozporządzeń wykonawczych do kodeksu pracy, jak również kilkuset publikacji poświęconych problematyce prawa pracy oraz bhp. Jako były pracownik PIP posiada bogate doświadczenie w zakresie między innymi poradnictwa, w ramach którego ocenia wątpliwości prawne przez pryzmat zarówno szeroko rozumianego prawa pracy ale i kompetencji kontrolno-nadzorczych inspektorów pracy.