Pośredni dostęp do informacji o pracownikach zaszczepionych na COVID-19

Sebastian Kryczka
Sebastian Kryczka
30.11.2021AKTUALNE

Od miesięcy wałkowany jest temat dostępu pracodawców do informacji o zaszczepionych pracownikach. Kto wie, może nowy wariant koronawirusa przyczyni się do postępu w tej materii? Może ustawodawcy jednoznacznie opowiedzą się za lub przeciw przepisom, które pozwolą pracodawcy sprawdzić lub spytać pracowników o szczepienie. Na razie, pośrednio informację taką można uzyskać, udzielając przykładowo pracownikowi dnia wolnego z okazji zaszczepienia się. Oczywiście nic nie jest bezpośrednio uregulowane prawnie.

Dobrowolność szczepień a dobrowolność informowania pracodawcy o zaszczepieniu się na COVID-19

Rekomendowany podstawowy środek profilaktyczny, jakim są dobrowolne szczepienia, nie przekonuje każdego. Szczepienia mają charakter dobrowolny. Zasada ta dotyczy zarówno osób, które nie pracują, jak i tych, które pracują – niezależnie od podstawy prawnej zatrudnienia. Dobrowolność oznacza, że wiedza w zakresie szczepienia bądź niezaszczepienia się na COVID-19 nie jest dostępna dla pracodawców. Dziś pracodawca nie może sprawdzać, kto się zaszczepił i nie może pytać pracownika o szczepienie. Oczywiście pracownik zaszczepiony może z własnej inicjatywy ujawnić przed pracodawcą, że się zaszczepił.

Ważne

Pracodawca, na szczeblu zakładowym, nie może wprowadzić ani obowiązku szczepienia się, ani obowiązku przekazywania pracodawcy informacji o szczepieniu pracownika.

Dzień wolny na szczepienie a informowanie pracodawcy o zaszczepieniu na COVID-19

Biorąc pod uwagę brak bezpośrednich przepisów umożliwiających pracodawcy weryfikację szczepień pracowników, bywają stosowane rozwiązania pośrednie. Jednym z nich jest udzielanie dnia wolnego pracownikom, którzy mają zamiar się zaszczepić.

Warto zauważyć, że jakiś czas temu prowadzone były prace legislacyjne w tym zakresie. Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi – druk nr 1198 – przewidywał zasadę, zgodnie z którą:

  • "Pracownikowi przysługuje dzień wolny od pracy w dniu wykonania szczepienia ochronnego przeciwko COVID-19 na podstawie skierowania, jeżeli przedstawi pracodawcy skierowanie najpóźniej w dniu poprzedzającym dzień wykonania szczepienia ochronnego przeciwko COVID-19."

  • "Pracownikowi za dzień wolny od pracy, z tytułu szczepienia, przysługuje wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną."

Skończyło się na projekcie i powyższe zasady nie weszły w życie.

Zgoda na przetwarzanie danych osobowych a dzień wolny na szczepienie

W żadnym razie nie oznacza to zakazu wprowadzenia w zakładzie pracy zasady udzielania czasu czy całego dnia wolnego w dniu planowanego szczepienia na COVID-19. Jednak pracownik, który chciałby z takiego dnia skorzystać, musiałby wyrazić zgodę na przetwarzanie danych związanych z procesem szczepień. Musiałby też pokazać pracodawcy, do wglądu, informację, z której wynikałoby, że dzień wolny został wykorzystany zgodnie z przeznaczeniem. Czyli pracownik musi uwiarygodnić, że w tym dniu zaszczepił się na COVID-19, a nie przykładowo był na rybach.

Oczywiście, tak jak nie ma przymusu szczepień, tak nie ma przymusu, wykazywania przed pracodawcą faktu zaszczepienia się na COID-19. Jednak jeżeli informacja w tym zakresie miała być wyłącznie tajemnicą pracownika, to trudno oczekiwać, że pracodawca w ciemno udzieli dnia wolnego.

Na podstawie informacji ukazujących się w mediach, można wywnioskować, że PIP dopuszcza udzielanie dnia wolnego w związku ze szczepieniem. Praktyka taka nie narusza zasad równego traktowania.

Autor: 

Sebastian Kryczka

prawnik, ekspert prawa pracy oraz kontroli jego przestrzegania

Autor
Sebastian Kryczka
Absolwent Wydziału Prawa Administracji i Ekonomii (Zakład Prawa Pracy) Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 2002 r. zawodowo zajmuje się problematyką prawa pracy, jak również w zagadnieniami związanymi z działalnością kontrolno-nadzorczą sprawowaną przez Państwową Inspekcję Pracy. Były pracownik merytoryczny Państwowej Inspekcji Pracy, jak również współpracownik Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Ekspert współpracujący z największymi i najbardziej opiniotwórczymi podmiotami w kraju, zajmującymi się problematyką prawa pracy. Autor komentarza do kodeksu pracy, ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, kilkunastu rozporządzeń wykonawczych do kodeksu pracy, jak również kilkuset publikacji poświęconych problematyce prawa pracy oraz bhp. Jako były pracownik PIP posiada bogate doświadczenie w zakresie między innymi poradnictwa, w ramach którego ocenia wątpliwości prawne przez pryzmat zarówno szeroko rozumianego prawa pracy ale i kompetencji kontrolno-nadzorczych inspektorów pracy.