Praca zdalna – nie zawsze wszystkim po równo, czyli czy pracodawca powinien zapewnić wszystkim pracownikom zdalnym jednakowy poziom wyposażenia?

Sebastian Kryczka
Sebastian Kryczka
04.05.2023AKTUALNE

Praca zdalna – nie zawsze wszystkim po równo, czyli czy pracodawca powinien zapewnić wszystkim pracownikom zdalnym jednakowy poziom wyposażenia?

Zasady równego traktowania w zatrudnieniu, w tym zakresie dostępu do wyposażenia i szeroko rozumianych narzędzi pracy dotyczą wszystkich. Pracodawca organizujący pracę zdalną ma obowiązek zapewnić materiały i narzędzia pracy w tym urządzenia techniczne niezbędne do wykonywania pracy zdalnej. Jednak nie oznacza to, że wszyscy pracownicy zdalni powinni zostać wrzuceni do jednego worka i mieć zapewniony identyczny standard w zakresie wyposażenia bez względu na warunki lokalowe czy charakter wykonywanej pracy.

W zależności od konkretnego zakresu obowiązków pracowników rolą pracodawcy jest właściwe wyposażenie zatrudnionych w odpowiednie maszyny, urządzenia techniczne czy szeroko rozumiane narzędzia pracy. W przeciwnym razie nie ma mowy o wykonywaniu pracy o należytej jakości oraz ilości, nie mówiąc już o względach bezpieczeństwa. Zakres wyposażenia musi ściśle odpowiadać zakresowi obowiązków związanych z umówioną pracą. Inne wyposażenie dostanie pracownik budowlany pracujący na wysokości, inne pracownik biurowy wykonujący pracę w siedzibie zakładu pracy, a jeszcze inne może otrzymać pracownik wykonujący pracę zdalną.

Obowiązek pracodawcy zapewnieni materiałów i narzędzi do pracy zdalnej

W przypadku pracy zdalnej pracodawca jest zobowiązany zapewnić pracownikowi wykonującemu pracę zdalną materiały i narzędzia pracy, w tym urządzenia techniczne, niezbędne do wykonywania pracy zdalnej. W przeważającej liczbie przypadków praca zdalna będzie dotyczyła pracy wykonywanej w ramach szeroko rozumianego, bliżej nie zdefiniowanego stanowiska administracyjno-biurowego. W kontekście obowiązku zapewnienia właściwego wyposażenia rodzi się istotne dla praktyki pytanie: czy pracodawca wszystkim pracownikom zdalnym powinien zapewnić jednakowy poziom wyposażenia?

Wyposażenie stanowiska pracy zlanej a stacjonarne stanowisko pracy

Na powyższe pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Można powiedzieć, że odpowiedzią jest "i tak i nie" – w zależności od konkretnego przypadku. Co do zasady praca zdalna powinna wiązać się z takim samym poziomem wyposażenia, jak praca stacjonarna. Chyba, że nie ma takiej możliwości uwzględniając warunki techniczne oraz lokalowe. Trudno bowiem przyjąć, że w każdym przypadku w miejscu pracy zdalnej będzie istniała możliwość posadowienia przykładowo kilku monitorów ekranowych.

Ważne

Niezależnie od powyższego pracodawca powinien dołożyć wszelkich starań, aby stanowisko pracy zdalnej umożliwiało wykonywanie pracy we właściwych warunkach bezpieczeństwa, jak również ergonomii, w tym o należy tej jakości oraz ilości.

Przykład
Trudno wymagać, aby grafik komputerowy, który do tej pory w zakładzie pracy korzystał z dużego, zaawansowanego, zewnętrznego monitora ekranowego mógł wykonywać pracę o takiej samej jakości oraz ilości wykorzystując w ramach pracy zdalnej wyłącznie ekran laptopa.

Uwaga!

Jednak w żadnym razie pracodawca nie ma obowiązku zapewnienia, aby pracownicy zdalni wykorzystujący w procesach pracy komputer podłączony z monitorem ekranowym, jak również komputery przenośne, musieli mieć analogiczny poziom wyposażenia stanowiska pracy, jak pracownik stacjonarny.

Każdy powinien mieć zapewnione wyposażenie na poziomie przynajmniej minimalnym. Jednak dopuszczalnym postępowaniem jest różnicowanie w zakresie zarówno szybkości czy wydajności samych komputerów, jak również rodzaju czy parametrów urządzeń zewnętrznych. W takich jednak przypadkach pracodawca musi wykazać się obiektywnymi powodami, odwołując się do zakresu obowiązków konkretnych pracowników zdalnych.

Ocena wyposażenia stanowiska pracy zdalnej a równe traktowanie

Komputerowe stanowiska pracy, w przypadku pracy zdalnej powinny podlegać o cenie w zakresie warunków pracy, podobnie jak wszystkie stanowiska wyposażone w monitor ekranowy. W żadnym razie ocena taka nie powinna prowadzić do zrównania wszystkich pracowników zdalnych w zakresie wyposażenia. Ocena jednak musi korespondować z realnie wykonywanymi obowiązkami w szczególności z uwzględnieniem obciążenia narządu wzroku oraz układu mięśniowego szkieletowego pracowników.

W przypadku gdy jeden pracownik zdalny otrzymał wyłącznie laptop, drugi komputer stacjonarny wyposażony w zewnętrzny monitor, a trzeci „aż” dwa monitory istnieje ryzyko, że pierwszy pracownik uzna się za pokrzywdzonego, względem którego pracodawca dopuszcza się naruszenia zasady nierównego traktowania czy wręcz mobbingu. Odrzucając oczywiście absurdalny zarzut w zakresie mobbingu pracodawca powinien wykazać, że różnicowanie w zakresie wyposażenia wynika z rodzaju oraz zakresu obowiązków. Nie każdy rodzaj pracy biurowej może być bowiem efektywnie i ergonomicznie wykonywany z poziomu ekranu komputera przenośnego. Uświadomienie pracownikowi różnić w zakresie wykonywanych obowiązków mających przełożenie na poziom wyposażenia pozwoli zminimalizować ryzyko wystąpienia przez pracownika ze skargą do PIP i uruchomienia czynności kontrolnych w zakresie ewentualnego zarzutu nierównego traktowania w zakresie wyposażenia pracowników zdalnych.

Autor: 

Sebastian Kryczka

Prawnik, ekspert prawa pracy oraz kontroli jego przestrzegania

Autor
Sebastian Kryczka
Absolwent Wydziału Prawa Administracji i Ekonomii (Zakład Prawa Pracy) Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 2002 r. zawodowo zajmuje się problematyką prawa pracy, jak również w zagadnieniami związanymi z działalnością kontrolno-nadzorczą sprawowaną przez Państwową Inspekcję Pracy. Były pracownik merytoryczny Państwowej Inspekcji Pracy, jak również współpracownik Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Ekspert współpracujący z największymi i najbardziej opiniotwórczymi podmiotami w kraju, zajmującymi się problematyką prawa pracy. Autor komentarza do kodeksu pracy, ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, kilkunastu rozporządzeń wykonawczych do kodeksu pracy, jak również kilkuset publikacji poświęconych problematyce prawa pracy oraz bhp. Jako były pracownik PIP posiada bogate doświadczenie w zakresie między innymi poradnictwa, w ramach którego ocenia wątpliwości prawne przez pryzmat zarówno szeroko rozumianego prawa pracy ale i kompetencji kontrolno-nadzorczych inspektorów pracy.