Będą zmiany w rozporządzeniu w sprawie chorób zawodowych

Sebastian Kryczka
Sebastian Kryczka
30.03.2021AKTUALNE

Wykaz chorób zawodowych, jak i tryb postępowania w tym zakresie reguluje rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie chorób zawodowych. Było ono nowelizowane w 2012 r., teraz, po blisko dekadzie, znów należy spodziewać się zmian spowodowanych sytuacją epidemiczną i koniecznością usprawnienia procesu orzekania. Zobacz, co może się zmienić.

Obowiązkiem pracodawcy jest organizowanie procesów pracy, w tak sposób aby minimalizować ryzyko wystąpienia chorób zawodowych. Choroba zawodowa to specyficzny rodzaj chorób.

Chorobą zawodową jest choroba wymieniona w wykazie chorób zawodowych, jeżeli w wyniku oceny warunków pracy można stwierdzić bezspornie lub z wysokim prawdopodobieństwem, że została ona spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy albo w związku ze sposobem wykonywania pracy.

Szczegółowe kwestie postępowania w zakresie chorób zawodowych reguluje rozporządzenie w sprawie chorób zawodowych. Właśnie trwają przymiarki zmierzające do jego modyfikacji. Powodem projektowanych zmian jest sytuacja epidemiczna oraz analiza funkcjonowania systemu orzekania o chorobach zawodowych.

Zmiany mają usprawnić proces orzeczniczy w sprawie chorób zawodowych.

Planowane jest w szczególności dostosowanie obowiązujących regulacji do aktualnego stanu prawnego, a także doprecyzowanie sposobu i trybu postępowania dotyczącego:

  • zgłaszania podejrzenia,

  • rozpoznawania

  • stwierdzania

chorób zawodowych. Procedura będzie dotyczyła również w przypadku śmierci pracownika albo byłego pracownika objętego zgłoszeniem podejrzenia choroby zawodowej. Wyeliminowany ma być także problem sporów o właściwość między organami Państwowej Inspekcji Sanitarnej.

Krótsza droga do uzyskania orzeczenia o rozpoznaniu choroby zawodowej

Obecnie na etapie postępowania orzeczniczego, w toku ustalania rozpoznania choroby zawodowej, lekarz zgłasza podejrzenie choroby zawodowej i kieruje pracownika na badania. Następnie występuje do organu Państwowej Inspekcji Sanitarnej o przeprowadzenie oceny narażenia zawodowego. Właściwy państwowy inspektor sanitarny dokonuje oceny i sporządza kartę oceny narażenia zawodowego. Natomiast lekarz orzecznik opiera się na danych zamieszczonych w tej karcie. Tak więc lekarz, który zgłasza podejrzenie choroby zawodowej, nie sporządza przedmiotowej oceny narażenia zawodowego. W konsekwencji całe postępowanie się przedłuża.

W ramach nowelizacji rozporządzenia proponuje się, aby lekarz zatrudniony w jednostce orzeczniczej wydawał orzeczenie lekarskie na podstawie oceny narażenia zawodowego przeprowadzonej tylko przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Ma to w konsekwencji skrócić proces orzeczniczo-diagnostyczny i umożliwić szybkie wydanie decyzji.

Przedmiotowa ocena będzie również wykorzystana w toku podejmowania decyzji przez państwowego inspektora sanitarnego o stwierdzeniu choroby zawodowej lub decyzji o braku podstaw do jej stwierdzenia.

W związku z powyższym właściwy państwowy inspektor sanitarny, który otrzymał zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej, wszczynałby postępowanie. W szczególności przeprowadzałby ocenę narażenia zawodowego oraz sporządzał kartę oceny narażenia zawodowego, którą wraz ze skierowaniem na badania przekazywałby do określonej w rozporządzeniu jednostki orzeczniczej.

Projektowana nowelizacja rozporządzenia zawiera również przepis przejściowy. Mówi on, że do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia nowelizującego stosuje się przepisy rozporządzenia w dotychczasowym brzmieniu. Uwzględniana miałyby być przy tym dokumentacja sporządzona lub przekazana, w ramach prowadzonego postępowania w sprawie choroby zawodowej, na podstawie przepisów dotychczasowych. Wykorzystane byłoby też zgłoszenia podejrzenia choroby zawodowej, oceny narażenia zawodowego, karty oceny narażenia zawodowego oraz skierowania na badania.

Projektowane rozporządzenie zmieniające znajduje się obecnie w fazie konsultacji społecznych. Jak tylko przebrnie przez ścieżkę legislacyjną i zostanie ogłoszone będzie obowiązywało od dnia następnego po dniu ogłoszenia. Wynika to z potrzeby usprawnienia systemu orzekania o chorobach zawodowych, zwłaszcza w obecnej sytuacji spowodowanej epidemią COVID-19.

Autor: 

Sebastian Kryzka

prawnik, ekspert prawa pracy oraz kontroli jego przestrzegania

Autor
Sebastian Kryczka
Absolwent Wydziału Prawa Administracji i Ekonomii (Zakład Prawa Pracy) Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 2002 r. zawodowo zajmuje się problematyką prawa pracy, jak również w zagadnieniami związanymi z działalnością kontrolno-nadzorczą sprawowaną przez Państwową Inspekcję Pracy. Były pracownik merytoryczny Państwowej Inspekcji Pracy, jak również współpracownik Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Ekspert współpracujący z największymi i najbardziej opiniotwórczymi podmiotami w kraju, zajmującymi się problematyką prawa pracy. Autor komentarza do kodeksu pracy, ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, kilkunastu rozporządzeń wykonawczych do kodeksu pracy, jak również kilkuset publikacji poświęconych problematyce prawa pracy oraz bhp. Jako były pracownik PIP posiada bogate doświadczenie w zakresie między innymi poradnictwa, w ramach którego ocenia wątpliwości prawne przez pryzmat zarówno szeroko rozumianego prawa pracy ale i kompetencji kontrolno-nadzorczych inspektorów pracy.