Szkolenie okresowe bhp pracowników zdalnych – czy można z niego zrezygnować?

Sebastian Kryczka
Sebastian Kryczka
09.05.2023AKTUALNE

Szkolenie okresowe bhp pracowników zdalnych – czy można z niego zrezygnować?

Każdy pracownik niezależnie od miejsca wykonywania obowiązków pracowniczych powinien znać nie tylko w podstawowym zakresie przepisy oraz zasady bhp, ale również zasady bezpiecznego wykonywania konkretnych obowiązków pracowniczych. Nie inaczej jest w przypadku pracowników zdalnych, również zatrudnionych na stanowiskach administracyjno-biurowych. Rodzi się jednak pytanie, czy w ich przypadku jest możliwość stosowania odstępstwa od zapewnienia szkolenia okresowego bhp pracownikom administracyjno-biurowym?

Obowiązek szkoleń bhp

Nie wolno dopuścić pracownika do pracy, do której wykonywania nie posiada on wymaganych kwalifikacji lub potrzebnych umiejętności, a także dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Powyższa zasada jest jak najbardziej aktualna.

Dostateczna znajomość przepisów oraz zasad bhp jest niezbędna. Przepis Kodeksu pracy odwołuje się do znajomości przepisów oraz zasad na poziomie „dostatecznym”. Pytanie, czy dostateczny poziom jest gwarancją bezpiecznego wykonywania pracy?

Uwaga!

Niezależnie od powyższych dywagacji obowiązkiem pracodawcy, każdego pracodawcy, jest zapewnić przeszkolenie pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przed dopuszczeniem go do pracy.

Szkolenia bhp dzielą się na wstępne oraz okresowe. Oczywiście strategiczny charakter ma szkolenie wstępne. Szkolenie okresowe ma na celu aktualizację i ugruntowanie wiedzy i umiejętności w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz zaznajomienie uczestników szkolenia z nowymi rozwiązaniami techniczno-organizacyjnymi w tym zakresie. Niezależnie od powyższego znaczenia szkolenia okresowego w żadnym razie nie można marginalizować.

Szkolenie okresowe bhp pracowników administracyjno-biurowych

W przypadku szkoleń okresowych obowiązuje wynikająca z Kodeksu pracy zasada, zgodnie z którą szkolenie takie nie jest wymagane w przypadku pracownika na stanowisku administracyjno-biurowym, gdy rodzaj przeważającej działalności pracodawcy w rozumieniu przepisów o statystyce publicznej znajduje się w grupie działalności, dla której ustalono nie wyższą niż trzecia kategorię ryzyka w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Powyższa zasada pozwalająca na odstępstwo od zapewnienia szkolenia okresowego jest dużym ułatwieniem dla pracodawców. Natomiast odmienną kwestią jest, na ile wpisuje się w obowiązek zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.

Jak wiadomo praca na stanowiskach administracyjno-biurowych może być wykonywana na terenie zakładu pracy. Jednak praca tego samego rodzaju może być również świadczona w domu czy mieszkaniu w ramach pracy zdalnej. Może to dawać wrażenie, graniczące z pewnością, że również względem pracowników zdalnych zatrudnionych na stanowiskach administracyjno-biurowych pracodawca ma prawo zastosować odstępstwo w zakresie zapewnienia szkoleń okresowych. Skoro przepis regulujący kwestię odstępstwa w zakresie szkolenia okresowych nic nie wspomina o pracy zdalnej, tylko wrzuca do jednego worka pracowników administracyjno-biurowych.

Szkolenia okresowe bhp pracowników zdalnych

Czy aby na pewno pracodawca ma prawo odstąpić od zapewnienia szkolenia okresowego w przypadku pracowników administracyjno-biurowych wykonujących pracę, ale w trybie zdalnym?

Aby odpowiedzieć na powyższe pytanie należy odwołać się do szczegółowych przepisów regulujących pracę zdalną. Przepisy zawierają katalog wyłączeń poszczególnych regulacji w zakresie bhp. Nieco dalej znajduje się regulacja szczególna odnosząca się do przypadku wykonywania przez pracownika pracy zdalnej.

Uwaga!

Szczególna regulacji mówi, że w przypadku pracy zdalnej nie ma możliwości stosowanie odstępstwa od zapewniania szkoleń okresowych bhp pracownikom zdalnym.

Co to w praktyce oznacza? Jeżeli jest dwóch pracowników zatrudnionych na takim samym stanowisku administracyjno-biurowym, z tym że:

  • jeden wykonuje pracę w zakładzie pracy

  • drugi w ramach pracy zdalnej.

W przypadku tego pierwszego można rozważyć odstąpienie od szkolenia okresowego. Natomiast w przypadku pracownika zdalnego takiej możliwości już nie ma.

Uwzględniając powyższe, pracodawca nie chcąc narazić się na nakaz inspektora pracy i zarzut dotyczący niezapełnienia szkolenia okresowego bhp nie ma możliwości zbiorczego traktowania wszystkich pracowników administracyjno-biurowych, bez względu na miejsce wykonywania obowiązków. Jeżeli część z nich wykonuje pracę w formie pracy zdalnej, to im szkolenie okresowe bhp musi być zapewnione, niezależnie od efektów oceny ryzyka zawodowego, które mogą podważać racjonalność zapewnienia takiego szkolenia.

Autor: 

Sebastian Kryczka,

Prawnik, ekspert prawa pracy oraz kontroli jego przestrzegania

Autor
Sebastian Kryczka
Absolwent Wydziału Prawa Administracji i Ekonomii (Zakład Prawa Pracy) Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 2002 r. zawodowo zajmuje się problematyką prawa pracy, jak również w zagadnieniami związanymi z działalnością kontrolno-nadzorczą sprawowaną przez Państwową Inspekcję Pracy. Były pracownik merytoryczny Państwowej Inspekcji Pracy, jak również współpracownik Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Ekspert współpracujący z największymi i najbardziej opiniotwórczymi podmiotami w kraju, zajmującymi się problematyką prawa pracy. Autor komentarza do kodeksu pracy, ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, kilkunastu rozporządzeń wykonawczych do kodeksu pracy, jak również kilkuset publikacji poświęconych problematyce prawa pracy oraz bhp. Jako były pracownik PIP posiada bogate doświadczenie w zakresie między innymi poradnictwa, w ramach którego ocenia wątpliwości prawne przez pryzmat zarówno szeroko rozumianego prawa pracy ale i kompetencji kontrolno-nadzorczych inspektorów pracy.