Zasady kontroli PIP w czasie epidemii ponownie dostępne

Sebastian Kryczka
Sebastian Kryczka
01.02.2022AKTUALNE

W okresie epidemii COVID-19 nie zostały wprowadzone żadne przepisy w ustawie o PIP zmieniające zasad kontroli. Uzupełnieniem stały się natomiast opracowane na poziomie GIP zasady kontroli zdalnych oraz hybrydowych. Kilka tygodni temu zniknęły one z oficjalnej strony internetowej urzędu. Mogło to nasuwać podejrzenia w zakresie ich obowiązywania. Szczególnie w odniesieniu do zaplanowanych kontroli PIP w 2022 r.. Jednak dziś wytyczne znów są dostępne. Warto jednak sprawdzić, czy nie zawierają nowych, istotnych dla podmiotów kontrolowanych, postanowień.

Na jakich zasadach będą prowadzone kontrole PIP w 2022 roku?

Państwowa Inspekcja Pracy, jako organ kontroli i nadzoru działa na podstawie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy. W okresie epidemii COVID-19 znajomość zasad działania PIP wynikających z ustawy jest niewystarczająca. Szczególnie jeżeli podmiot kontrolowany chce uniknąć nieporozumień z inspektorem pracy już od samego początku działań kontrolnych.

Ważne

W zakresie procedury kontrolnej przepisy ustawowy o PIP co do zasady nie uległy zmianie. Zostały jednak uzupełnione, a nawet można powiedzieć w istotny sposób zmienione. Główni Inspektorat Pracy wprowadził zasady prowadzenia kontroli PIP w czasie pandemii.

Przez ostatnie tygodnie zasady prowadzenia kontroli w czasie pandemii były niedostępne na stronie internetowej urzędu. Mogło to wywołać pewne obawy pracodawców i przedsiębiorców w zakresie kontroli. Ja również zastanawiałem się, czy brak zasad kontroli zdalnych oraz hybrydowych to rezygnacja z ich prowadzenia. Nie wiedziałem, czy wracamy do kontroli w czystej postaci, regulowanej wyłącznie ustawą o PIP.  A może sytuacja jest przejściowa i ma związek z opracowywaniem nowych rozwiązań? 

Jednak wytyczne w zakresie zasad kontroli zdalnych oraz hybrydowych znów są dostępne. Porównałem więc zawartości, jaka ukazała się rok temu z tym, co obecnie jest dostępne na stronie PIP. Nie zauważyłem zmian w zakresie obowiązujących w czasie epidemii zasad kontroli zdalnych oraz hybrydowych.

Tak jak wcześniej, zakładka „kontrole PIP w czasie epidemii” podzielona została na kilka części. Można w nich wyróżnić:

  • Zasady prowadzenia kontroli zdalnych przez organy Państwowej Inspekcji Pracy.

  • Zasady przeprowadzania czynności kontrolnych bezpośrednio w siedzibie podmiotu kontrolowanego.

  • Zasady prowadzenia poszczególnych czynności kontrolnych w siedzibie jednostki organizacyjnej Państwowej Inspekcji Pracy.

Kontrole PIP z punktu problematyki bhp

Z punktu widzenia problematyki bhp kluczowe będą kontrole prowadzone na terenie zakładów pracy, ewentualnie kontrole hybrydowe. W przypadku tych drugich część działań będzie wykonywanych na terenie pracodawcy a pozostałe w siedzibie PIP. Na przykład analiza dokumentów może odbywać się w jednostkach organizacyjnych PIP.

Zasadą jest, że jeden inspektor PIP odwiedza dziennie jednego pracodawcę. Jeżeli kontrola miałaby być przeprowadzona w siedzibie pracodawcy/przedsiębiorcy to inspektor  jednego dnia odwiedziłby tylko jeden zakład/firmę. 

Inspektor musi zachować reżim sanitarny podczas kontroli

Przed rozpoczęciem czynności kontrolnych, inspektor pracy spróbuje skontaktować się telefonicznie lub mailowo z pracodawcą. Ustali w ten sposób obowiązujące u kontrolowanego pracodawcy/przedsiębiorcy procedur dotyczących utrzymania reżimu sanitarnego.

Do kontroli na terenie pracodawcy inspektor pracy pojawi się z odpowiednio dobranymi środkami ochrony indywidualnej. Ponadto inspektor będzie stosował się do obowiązujących u pracodawcy procedur covidowych. Oznacza to, że inspektor będzie stosował zalecane przez pracodawcę środki ochrony indywidualnej zabezpieczających przed COVID-19.

Jeżeli kontrola będzie stacjonarna (inspektor osobiście w zakładzie pracy) wówczas, o ile to możliwe, najlepiej wyznaczyć jedną osobę do reprezentowania pracodawcy. Będzie ona odpowiedzialna za współpracę z inspektorem pracy. Zalecane jest również udostępnienie wydzielonego pomieszczenia, w którym będą prowadzone czynności kontrolne.

Ważne

W trakcie kontroli na terenie zakładu inspektor ograniczy spotkania bezpośrednie/fizyczne z większą liczbą pracowników (np. z przedstawicielami pracowników). Będzie korzystał ze środków komunikacji elektronicznej.

Kontrole zdalne oraz hybrydowe tylko za zgodą pracodawcy

W przypadku kontroli dotyczących problematyki bhp można jeszcze rozważyć możliwość przeprowadzenia kontroli w trybie hybrydowym. W takim przypadku inspektor dokona przykładowo wizytacji stanowisk pracy bezpośrednio w zakładzie. Natomiast dokumentacja będzie mogła być analizowana w siedzibie PIP.

Obecnie, tak jak rok temu, obowiązuje zasada przeprowadzania kontroli zdalnych lub hybrydowych, tylko za zgodą pracodawcy/przedsiębiorcy.

Ważne

Zdalna kontrola lub poszczególne czynności kontrolne przeprowadzone zdalnie mogą dotyczyć wyłącznie tych kontroli, gdzie dla dokonania pełnych ustaleń stanu faktycznego nie jest wymagana obecność inspektora w siedzibie podmiotu kontrolowanego oraz w innych miejscach wykonywania jego zadań lub przechowywania dokumentów finansowych i kadrowych kontrolowanego.

Ponownie wstawione na stronę PIP zasady kontroli zdalnych, hybrydowych i przeprowadzanych bezpośrednio w siedzibie pracodawcy mają cały czas datę 29 stycznia 2021 r. Warto od czasu do czasu zerknąć czy nie wprowadzono w nich modyfikacji. Jeżeli zauważę zmiany, z całą pewnością podzielę się z tą informacją na blogu.

Autor: 

Sebastian Kryczka

Autor
Sebastian Kryczka
Absolwent Wydziału Prawa Administracji i Ekonomii (Zakład Prawa Pracy) Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 2002 r. zawodowo zajmuje się problematyką prawa pracy, jak również w zagadnieniami związanymi z działalnością kontrolno-nadzorczą sprawowaną przez Państwową Inspekcję Pracy. Były pracownik merytoryczny Państwowej Inspekcji Pracy, jak również współpracownik Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Ekspert współpracujący z największymi i najbardziej opiniotwórczymi podmiotami w kraju, zajmującymi się problematyką prawa pracy. Autor komentarza do kodeksu pracy, ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, kilkunastu rozporządzeń wykonawczych do kodeksu pracy, jak również kilkuset publikacji poświęconych problematyce prawa pracy oraz bhp. Jako były pracownik PIP posiada bogate doświadczenie w zakresie między innymi poradnictwa, w ramach którego ocenia wątpliwości prawne przez pryzmat zarówno szeroko rozumianego prawa pracy ale i kompetencji kontrolno-nadzorczych inspektorów pracy.