ryzyko zawodowe

Nie ma ścisłych reguł prowadzenia oceny ryzyka zawodowego. Metodę i narzędzia należy dobierać w zależności od rodzaju działalności, wielkości zakładu pracy oraz stosowanych technologii.

Zarządzanie bezpieczeństwem i higieną pracy powinno być jednym z centralnych celów każdej firmy - niezależnie od jej wielkości - z 3 powodów, mianowicie:

• narastania sprzeciwu społecznego przeciwko hekatombie ludzkiej w pracy (wg Międzynarodowej Organizacji Pracy corocznie na świecie ginie ok. 180 tys. ludzi, a ponad 100 mln odnosi obrażenia w wypadkach przy pracy),
• wymagania przez społeczeństwo zagwarantowania ze strony państwa i pracodawców bezpieczeństwa w środowisku pracy i środowisku naturalnym,
• przekonania, że bezpieczeństwo to czysty zysk (likwidacja i ograniczenie zbędnych strat).

Znajomość i zrozumienie poniższych pojęć jest podstawą oceny ryzyka zawodowego w firmie. Każdy specjalista ds. bhp powinien je znać, ponieważ bezpośrednio - w mniejszym lub większym stopniu - dotyczą jego codziennej, ciężkiej pracy.

Po wykonaniu oceny ryzyka zawodowego pracodawca ma obowiązek poinformować pracowników o:

• ustalonym poziomie ryzyka zawodowego,
• skutkach ryzyka zawodowego,
• przyjętych środkach obniżenia ryzyka zawodowego.

Chcąc przeprowadzić ocenę ryzyka zawodowego musicie najpierw odpowiednio się do niej przygotować. Przygotowanie to powinno polegać na:

• zapewnieniu niezbędnych zasobów finansowych, rzeczowych, ludzkich itp.,
• wyznaczeniu niezbędnych osób oraz - jeżeli nie posiadają one wymaganych kwalifikacji - skierowaniu ich na specjalistyczny kurs (zalecane jest powołanie zespołu do wykonania oceny ryzyka oraz określenie jego zadań i odpowiedzialności, a także zaproszenie do udziału w jego pracach specjalistów z zewnątrz),
• zapewnieniu udziału pracowników w ocenie ryzyka zawodowego (np. przez rozmowy z pracownikami wykonujących prace na ocenianym stanowisku pracy, zbieranie uwag za pomocą ankiet),
• zapewnieniu osobom oceniającym ryzyko zawodowe dostępu do potrzebnych informacji (np. przez umożliwienie im wglądu lub dostarczenie zapisów z rejestrów wypadków przy pracy, chorób zawodowych, wyników badań i pomiarów czynników środowiska pracy, analiz stanu bezpieczeństwa),
• sporządzeniu wykazu stanowisk oraz wykonaniu ich analizy (np. przez wykonanie analizy podlegających ocenie stanowisk pracy pod względem ich powtarzalności lub stałości wykonywanych na nich prac),
• określeniu sposobu informowania o ryzyku zawodowym (np. przez opracowanie procedury informowania pracowników o występującym na ich stanowiskach pracy ryzyku zawodowym podczas szkolenia w dziedzinie bhp).

Na skuteczność prewencji wypadkowej i chorobowej mają wpływ błędy w ocenie ryzyka zawodowego.

Jeżeli w wyniku przeprowadzanych ocen ryzyka zawodowego na poszczególnych stanowiskach pracy okaże się, że potrzebne jest podjęcie działań profilaktycznych to najpierw należy rozważyć 2 kwestie:

• Czy można całkowicie wyeliminować ryzyko zawodowe?
• Jeżeli nie, to jak je zmniejszyć?