Praca zdalna podczas upałów a obowiązek zapewnienia wody i klimatyzacji

Mariusz Kusion
Mariusz Kusion
12.07.2021ARCHIWALNY

Praca zdalna podczas upałów a obowiązek zapewnienia wody i klimatyzacji

Główny Inspektor Pracy, w apelu z 18 czerwca 2021 r. przypomniał, że przełożony powinien zapewnić pracownikom nieodpłatnie zimne napoje, gdy temperatura na stanowiskach pracy przekracza 28oC. Jednak ani przepisy, ani GIP nie przesądzają czy dotyczy to również pracowników w trybie pracy zdalnej. Niemniej wysokie temperatury mogą uzasadniać przejście na pracę zdalną, jak i ją wykluczać.

Z tego artykułu dowiesz się: 

Zgodnie z art. 232 Kodeksu Pracy pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych, nieodpłatnie, odpowiednie posiłki i napoje, jeżeli jest to niezbędne ze względów profilaktycznych. Do tego przepisu zostało wydane szczegółowe rozporządzenie Rady Ministrów z 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (Dz.U. 1996 nr 60 poz. 279).

Praca podczas upałów – zalecenia Inspekcji Pracy

Jak informuje GIP: „Należy pamiętać o używaniu i utrzymywaniu w pomieszczeniach pracy w stałej sprawności i czystości urządzeń wentylacyjnych oraz klimatyzacyjnych, a także zabezpieczeniu okien przed nadmiernym nasłonecznieniem, np. poprzez rolety i żaluzje. Klimatyzacja i wentylacja stosowana w pomieszczeniach pracy nie może powodować przeciągów ani wyziębienia pomieszczeń – strumień powietrza nie powinien być kierowany bezpośrednio na stanowisko pracy.

Podczas upałów PIP szczególnie zwraca uwagę na organizację pracy wykonywanej w warunkach szczególnie niebezpiecznych i wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej, a także na bezpieczeństwo kobiet w ciąży oraz karmiących piersią. Trzeba pamiętać o zakazie zatrudniania pracowników młodocianych w pomieszczeniach, w których temperatura powietrza przekracza 30oC, a wilgotność względna powietrza – 65%.

Główny Inspektor Pracy apeluje także do pracodawców o skracanie czasu pracy podczas trwających upałów. W szczególności tym pracownikom, których dzienny wymiar czasu pracy przekracza 8 godzin. Pracodawcy mogą też wprowadzać rotację na stanowiskach pracy i dodatkowe przerwy, aby umożliwić pracownikom ochłodzenie się i regenerację sił. Skrócenie czasu pracy i dodatkowe przerwy nie mogą jednak powodować obniżenia należnego pracownikom wynagrodzenia. (Informacja GIP z 18.06.2021, Chrońmy zdrowie podczas upałów!, https://www.pip.gov.pl/pl/wiadomosci/125981,chronmy-zdrowie-podczas-upalow-.html).

Zastanówmy się zatem czy pracodawca powinien zapewnić również pracownikom zdalnym wodę, soki lub klimatyzatory w mieszkaniach, gdzie wykonują swoje obowiązki?

Ważne

Najlepiej, aby ta kwestia została określona w regulaminie pracy zdalnej u danego pracodawcy.

Praca zdalna w czasie upałów – w oczekiwaniu na nowe przepisy

Formalnie rzecz ujmując, wobec braku szczególnych regulacji, pracodawca ma takie same obowiązki w zakresie bhp wobec pracowników zdalnych, jak względem osób pracujących w zakładzie pracy. Nie sposób stwierdzić jednoznacznie, czy dotyczy to również zapewnienia napojów. Nie można przy tym wykluczyć uprawnień pracownika do zwrotu kosztów za zakup sprzętu i różnych materiałów do pracy zdalnej.

Polecenie i odwołanie z pracy zdalnej wskutek upałów

Pracodawca z pewnością może nie tylko skrócić czas pracy i wprowadzić dodatkowe przerwy podczas upałów, ale również polecić pracownikowi wykonywanie, przez czas oznaczony, pracy określonej w umowie o pracę, poza miejscem jej stałego wykonywania (art. 3 ust. 1 ustawy). Tym bardziej, że istnieją opinie, iż wysokie temperatury otoczenia mogą sprzyjać obniżeniu odporności i rozwojowi COVID-19.

Z drugiej strony - upały mogą uzasadniać odwołanie takiego polecenia i przywrócenie pracownika do pracy stacjonarnej.

Ważne

Przypomnijmy, że zgodnie z art. 3 ust. 3 ustawy – wykonywanie pracy zdalnej może zostać polecone, jeżeli pracownik ma m.in. możliwości techniczne oraz lokalowe do wykonywania takiej pracy. Tymczasem może zdarzyć się tak, że to właśnie w danym zakładzie pracy owe „możliwości techniczne oraz lokalowe” będą zapewnione na dużo wyższym poziomie, w postaci klimatyzacji, nawilżaczy, żaluzji, dystrybutorów wody itp.

Autor: 

Mariusz Kusion

Autor
Mariusz Kusion
prawnik, trener nauki, publicysta